Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Trịnh Thị Thanh Huyền -Khoa sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.
Thuốc tránh thai khẩn cấp là biện pháp ngừa thai sau khi quan hệ tính dục không an toàn. Hiện nay trên thị trường có nhiều loại phân vào thời gian tác dụng như thuốc tránh thai khẩn cấp 120h, thuốc tránh thai khẩn cấp 72h, 24h... Uống thuốc tránh thai khẩn cấp có tác dụng bao lâu phụ thuộc vào hiệu lực của loại thuốc bạn lựa chọn.
1. Thuốc tránh thai khẩn cấp được sử dụng trong những trường hợp nào?
Thuốc tránh thai khẩn cấp được sử dụng trong các trường hợp quan hệ nam nữ mà đang sử dụng các biện pháp ngừa thai tự nhiên như xuất tinh ngoài, quan hệ theo chu kỳ kinh mà không chắc chắn về hiệu quả ngừa thai.
Một số trường hợp khác như quên uống thuốc tránh thai hằng ngày hoặc dùng một số thuốc làm giảm tác dụng của thuốc tránh thai hằng ngày, sử dụng thuốc tiêm tránh thai nhưng bị chậm kỳ tiêm mũi tiếp theo, bao cao su bị tuột rách, không sử dụng biện pháp bảo vệ nào trước và trong quan hệ...
Trong những trường hợp này, thuốc tránh thai khẩn cấp thường được lựa chọn đầu tiên do chị em có thể dễ dàng mua tại các nhà thuốc trên toàn quốc và hiệu quả mang lại cao.
2. Cơ chế hoạt động của thuốc tránh thai khẩn cấp
Thuốc tránh thai khẩn cấp chứa nội tiết tố nữ. Thành phần của thuốc tránh thai khẩn cấp cũng tương tự như thuốc tránh thai hằng ngày nhưng với hàm lượng cao hơn, thuốc tránh thai khẩn cấp ngay lập tức ức chế sự rụng trứng, làm đặc chất nhầy cổ tử cung và từ đó ngăn cản tinh trùng di chuyển vào lòng tử cung. Ngoài ra thuốc tránh thai khẩn cấp sẽ ức chế sự phát triển của nội mạc tử cung và ngăn cản sự làm tổ của trứng.
3. Thuốc tránh thai khẩn cấp được sử dụng như thế nào và thời gian tác dụng bao lâu?
Thuốc tránh thai khẩn cấp 72h
Hiện nay phổ biến thuốc tránh thai khẩn cấp 72h chứa hoạt chất Levonorgestrel và có hai loại là loại 1 viên và loại 2 viên.
- Loại 1 viên uống 1 lần duy nhất.
- Loại 2 viên thì chia thành 2 liều, viên thứ nhất uống càng sớm càng tốt sau khi quan hệ và viên thứ hai uống sau viên đầu tiên 12h.
Cả 2 loại này sẽ được uống tối đa trong vòng 72h sau khi quan hệ tình dục không có biện pháp bảo vệ.
Thuốc tránh thai khẩn cấp 120h
Loại thuốc tránh thai khẩn cấp 120h trên thị trường có chứa hoạt chất là Mifepristone- là một chất kháng progestin với hàm lượng 10mg. Thuốc 1 viên duy nhất có tác dụng trong vòng 120h sau khi quan hệ tình dục không an toàn.
Trong một vài trường hợp, ở hàm lượng 10mg, Mifepristone không gây ra sảy thai nhưng có thể gây ra xuất huyết cho phụ nữ có thai.
Hiện tại vẫn chưa có nghiên cứu nào chỉ ra thời gian tác dụng của thuốc tránh thai khẩn cấp. Vì vậy vẫn có trường hợp bạn có thai nếu uống thuốc tránh thai khẩn cấp rồi quan hệ tình dục trở lại mà không sử dụng biện pháp bảo vệ nào. Thuốc tránh thai khẩn cấp chỉ uống sau khi quan hệ mới có tác dụng ngừa thai. Vì vậy mặc dù có thể bạn đã uống trước khi quan hệ thì bạn vẫn cần phải uống thêm 1 liều nữa sau khi quan hệ để đảm bảo hiệu quả ngừa thai.
Các loại thuốc tránh thai khẩn cấp khác
Ngoài 2 loại trên hiện nay khá phổ biến, thì trên thị trường còn các loại thuốc tránh thai khẩn cấp khác: loại 24h, loại 36h, loại 48h. Và tương tự như 2 loại trên, để đạt được hiệu quả như mong đợi, đối với thuốc tránh thai khẩn cấp 24h bạn cần uống trước 24h sau khi quan hệ, loại 36h thì cần uống trước 36h và loại 48h thì uống trước 48h.
4. Hiệu quả tránh thai của thuốc tránh thai khẩn cấp?
Thuốc tránh thai khẩn cấp được khuyến cáo uống càng sớm càng tốt, không sử dụng thuốc quá muộn sau khi quan hệ tình dục để tăng hiệu quả ngừa thai. Sau khi uống thuốc mà bị nôn thì từ lúc uống thuốc tới lúc bị nôn dưới 2h thì phải uống bù liều khác, trên 2h thì không phải uống bù nữa.
Nếu bạn đang dùng một số loại thuốc bao gồm thuốc an thần, thuốc điều trị lao, thuốc ngủ, thuốc điều trị tăng huyết áp, thuốc giảm đau hạ sốt...thì có thể làm giảm hiệu quả tránh thai của thuốc tránh thai khẩn cấp.
Thuốc tránh thai chỉ có tác dụng ngừa thai chứ không có tác dụng phá thai. Vì vậy thuốc chỉ có tác dụng khi chưa có hiện tượng thụ thai. Đó là nguyên nhân vì sao thuốc được khuyến cáo sử dụng càng sớm càng tốt.
5. Tác dụng phụ khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp.
Sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp sẽ gặp một số tác dụng phụ như rối loạn kinh nguyệt, đau đầu, buồn nôn, chóng mặt, đau ngực...
Một số tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp nặng hơn có thể xảy ra như xuất hiện cục máu đông, đau tim và dẫn đến đột quỵ. Đối với những trường hợp này bạn cần liên hệ ngay với bác sĩ để kịp thời điều trị.
6. Có nên lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp?
Không nên lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp - đó là lời khuyên từ các chuyên gia y tế. Để bảo vệ sức khỏe bản thân, đặc biệt là khả năng sinh sản không nên dùng quá 2 liều/ tháng và quá 3 lần/ năm.
Việc lạm dụng thuốc tránh thai có thể gây ra hiện tượng suy buồng trứng, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của phụ nữ do hàm lượng estrogen cao sẽ gây ra ức chế chức năng bài tiết estrogen từ buồng trứng, tao ra kháng estrogen.
Ngoài ra việc lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp còn có thể gây ra rối loạn kinh nguyệt, chảy máu chức năng trong thời kỳ rụng trứng và là yếu tố nguy cơ gây ung thư.
Tóm lại thuốc tránh thai khẩn cấp không giúp bạn ngừa thai trong suốt thời gian còn lại của chu kỳ kinh nguyệt. Vì vậy để đạt được hiệu quả cao trong việc phòng tránh mang thai ngoài ý muốn, bạn cần tuân thủ đúng thời gian uống thuốc và liều lượng của các loại thuốc tránh thai khẩn cấp và nên ghi nhớ rằng không nên lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp để bảo vệ sức khỏe của mình.
Thạc sĩ. Bác sĩ Trịnh Thị Thanh Huyềnđược đào tạo chuyên sâu về siêu âm sản khoa, phẫu thuật nội soi và nội soi tử cung tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương và có hơn 13 năm kinh nghiệm công tác tại Bệnh viện Phụ sản Hải Phòng.
Hiện bác sĩ đang là Bác sĩ Sản phụ khoa tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
