Số lượng và tần suất cho bé bú là thắc mắc của hầu hết phụ huynh, bất kể là đã cho con bú sữa công thức từ đầu, đang bổ sung sữa công thức kết hợp với sữa mẹ, hay chuyển từ sữa mẹ sang sữa công thức. Sau đây hướng dẫn chung về việc cho trẻ uống sữa công thức.
Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Thạc sĩ, Bác sĩ Đoàn Ngọc Quỳnh Trâm -Khoa Nhi - Sơ sinh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang.
1. Nên cho trẻ uống sữa công thức bao lâu một lần?
Theo khuyến cáo thông thường, nên cho trẻ bú bất cứ khi nào bé có vẻ đói, được gọi là cho ăn theo nhu cầu. Hầu hết trẻ sơ sinh sẽ bú sữa công thức mỗi 2 - 3 giờ một lần. Khi lớn hơn và bụng của bé có thể chứa nhiều sữa hơn, bạn có thể cho con bú mỗi 3 - 4 giờ một lần. Nhìn chung, trẻ sơ sinh sẽ tự ngừng bú khi đã no trong mỗi cữ.
Đối với trẻ sinh non hoặc có vấn đề về tăng cân, bạn nên cho trẻ uống sữa công thức thường xuyên hơn, thậm chí phải đánh thức con dậy để cho bú. Bạn có thể thử vỗ về, vuốt ve, cởi quần áo hoặc thay tã để đánh thức trẻ dậy bú. Trong trường hợp này, hãy nói chuyện với bác sĩ về tần suất nên cho bé bú thích hợp.
XEM THÊM:Chọn sữa công thức cho trẻ
2. Dấu hiệu trẻ sơ sinh đói
Các dấu hiệu cho thấy trẻ đói bao gồm:
- Di chuyển đầu từ bên này sang bên kia
- Mở miệng
- Thè lưỡi
- Đặt bàn tay và ngón tay lên miệng
- Chu môi như muốn bú
- Nép vào ngực của mẹ
- Phản xạ bằng cách di chuyển miệng theo hướng được vuốt ve hoặc chạm vào má
- Trẻ khóc
Dù có nhiều lý do, nhưng khóc thường là một dấu hiệu muộn của cơn đói. Theo đó, bạn nên cho trẻ uống sữa công thức trước khi trẻ đói đến mức khó chịu và không giữ được bình tĩnh. Tuy nhiên, điều quan trọng là bạn phải nhận ra rằng không nhất thiết mỗi lần con khóc đều là vì đói. Đôi khi bé chỉ cần được âu yếm hoặc thay tã; hoặc bé có thể bị kích thích quá mức, buồn chán, quá nóng hoặc quá lạnh. Nếu con bạn khóc chỉ 1 giờ sau khi đã bú no thì bạn cần tìm hiểu nguyên nhân khác khiến bé khó chịu.
XEM THÊM:Lưu ý khi pha sữa công thức cho bé
3. Bé nên bú bao nhiêu sữa công thức?
Trong vài tuần đầu tiên, bạn có thể pha các bình 2 - 3 oz (60 - 90 ml) sữa công thức cho bé sơ sinh. Tăng dần số lượng đến mức phù hợp khi bạn đã quen với cách ăn và khẩu vị của bé.
Sau đây là hướng dẫn chung về mức độ cho trẻ uống sữa công thức ở các giai đoạn khác nhau:
- Bụng em bé sơ sinh rất nhỏ nên không cần pha nhiều sữa công thức mỗi lần bú để đủ no. Bạn có thể bắt đầu cho con bú 1 - 2 ounce sữa bột trẻ em cứ sau 2 - 3 giờ trong những ngày đầu tiên của cuộc đời (đối với bé chỉ bú sữa công thức và không có sữa mẹ). Hầu hết trẻ sơ sinh bú sữa công thức sẽ bú 8 - 12 lần trong 24 giờ. Nhưng hãy cho bé bú nhiều hơn nếu thấy bé có dấu hiệu đói.
- Trung bình, một đứa trẻ sơ sinh uống khoảng 1,5 - 3 ounce (45 - 90 ml) sữa mỗi 2 - 3 giờ. Số lượng này tăng lên khi bé lớn dần và có thể bú nhiều hơn trong mỗi cữ.
- Vào khoảng 2 tháng tuổi, con bạn có thể bú 4 - 5 ounce (120 - 150 ml) mỗi cữ cách nhau 3 - 4 giờ.
- Khi được 4 tháng, em bé có thể bú 4 - 6 ounce (120 - 180 ml) mỗi cữ, tùy thuộc vào tần suất bú và trọng lượng của bé.
- Khi được 6 tháng, con bạn có thể bú 6 - 8 ounce (180-230 ml) mỗi cữ cách nhau 4 - 5 giờ. Số lượng và tần suất cho bé bú sữa công thức cũng phụ thuộc vào chế độ ăn dặm.
- Từ 6 - 12 tháng tuổi, hầu hết trẻ sẽ cần sữa công thức riêng hoặc thức ăn đặc khoảng 5 - 6 lần trong 24 giờ. Theo đó, bạn tiếp tục cho bé bú khi bé có dấu hiệu đói. Khi bé bắt đầu ăn thức ăn đặc, lượng sữa bột trẻ cần mỗi ngày có thể sẽ giảm dầm.
- Từ 12 - 24 tháng tuổi, bạn có thể chuyển từ sữa công thức cho bé sơ sinh sang sữa bò hoặc loại sữa phù hợp với độ tuổi.
Lưu ý: mặc dù sữa công thức dành cho trẻ sơ sinh có vitamin D, nhưng nếu con bạn bú ít hơn 32 ounce (946 ml) sữa công thức mỗi ngày, trẻ sẽ cần được bổ sung thêm vitamin D (bắt đầu từ khi mới sinh) từ các nguồn khác.
4. Tại sao trẻ có vẻ đói hơn bình thường?
Khi trẻ tăng cân, trẻ bắt đầu bú nhiều hơn trong mỗi cữ và thời gian giữa các lần bú cũng dài hơn. Tuy nhiên, đôi khi bạn sẽ thấy con có vẻ đói hơn bình thường.
Lúc này, em bé có thể đang trải qua thời kỳ phát triển nhanh chóng, được gọi là một đợt tăng trưởng, thông thường là khoảng:
- 7 - 14 ngày tuổi
- 3 - 6 tuần tuổi
- 4 tháng tuổi
- 6 tháng tuổi
Trong những khoảng thời gian này và bất cứ khi nào bé có vẻ đói, hãy tiếp tục cho bú theo nhu cầu và tăng lượng sữa công thức cho bé nếu cần.
5. Một số dấu hiệu trẻ đã no
Mỗi em bé sẽ phát triển với tốc độ khác nhau. Đôi khi bố mẹ sẽ tự hỏi liệu con mình có được cung cấp đủ chất dinh dưỡng để phát triển đúng cách hay không. Để xác định xem trẻ có bú đủ no hay không, hãy tuân thủ lịch khám sức khỏe định kỳ để cân và đo trẻ.
Bên cạnh đó, tã của trẻ sơ sinh cũng là một dấu hiệu tốt để đánh giá xem con có bú đủ hay không. Ban đầu, bạn sẽ thay ít nhất 6 chiếc tã ướt và 4 chiếc tã bẩn (có phân) mỗi ngày. Phân của trẻ sơ sinh đặc và có màu đen, sau đó chuyển sang màu vàng hoặc xanh khi trẻ lớn hơn. Trẻ bú sữa công thức thường có phân rắn chắc hơn trẻ bú mẹ.
Tã ướt bình thường sẽ có nước tiểu trong hoặc rất nhạt màu. Nếu bạn nhìn thấy các tinh thể màu cam trong tã ướt, hãy liên hệ với bác sĩ. Đôi khi đây có thể là dấu hiệu cho thấy bé không nhận đủ chất lỏng hoặc bị mất nước. Các dấu hiệu khác của việc cho bú thiếu chất bao gồm:
- Không tăng đủ cân
- Tỏ vẻ không hài lòng, ngay cả sau khi bú xong
Nếu bạn lo lắng hoặc nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy bé không đủ dinh dưỡng, hãy hỏi bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn.
Với nhiều năm kinh nghiệm trong việc thăm khám và điều trị các bệnh lý ở trẻ, hiện nay khoa Nhi tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đã trở thành một trong các trung tâm chăm sóc sức khỏe lớn, có khả năng thăm khám, sàng lọc và điều trị nhiều bệnh lý chuyên sâu ở trẻ. Do đó, nếu trẻ có dấu hiệu hay có những bất thường về sức khỏe, cha mẹ có thể đưa trẻ đến Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec để thăm khám và nhận được sự hỗ trợ, tư vấn từ các bác sĩ chuyên khoa.
Để trẻ khỏe mạnh, phát triển tốt cần có một chế độ dinh dưỡng đảm bảo về số lượng và cân đối chất lượng. Nếu trẻ không được cung cấp các chất dinh dưỡng đầy đủ và cân đối sẽ dẫn đến những bệnh thừa hoặc thiếu chất dinh dưỡng ảnh hưởng không tốt đến sự phát triển toàn diện của trẻ cả về thể chất, tâm thần và vận động.
Giai đoạn trẻ ăn dặm là giai đoạn vô cùng quan trọng giúp trẻ tăng trưởng toàn diện. Trẻ ăn không đúng cách có nguy cơ thiếu các vi khoáng chất gây ra tình trạng biếng ăn, chậm lớn, kém hấp thu,... Nếu nhận thấy các dấu hiệu kể trên, cha mẹ nên bổ sung cho trẻ các sản phẩm hỗ trợ có chứa lysine, các vi khoáng chất và vitamin thiết yếu như kẽm, crom, selen, vitamin nhóm B giúp đáp ứng đầy đủ nhu cầu về dưỡng chất ở trẻ. Đồng thời các vitamin thiết yếu này còn hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường khả năng hấp thu dưỡng chất, giúp cải thiện tình trạng biếng ăn, giúp trẻ ăn ngon miệng.
Cha mẹ có thể tìm hiểu thêm:
Các dấu hiệu bé thiếu kẽm
Thiếu vi chất dinh dưỡng và tình trạng không tăng cân ở trẻ
Hãy thường xuyên truy cập website Vinmec.com và cập nhật những thông tin hữu ích để chăm sóc cho bé và cả gia đình nhé.
Nguồn tham khảo:cdc.gov, kidshealth.org