Màu sắc của phân là một dấu hiệu quan trọng về sức khỏe tiêu hóa và tổng thể của bạn. Giống như một bức tranh thu nhỏ phản ánh những gì diễn ra bên trong cơ thể, màu sắc của phân có thể cung cấp thông tin chi tiết về chế độ ăn uống, khả năng hấp thu chất dinh dưỡng và tình trạng sức khỏe của bạn. Vậy màu phân nói lên điều gì? Thế nào là màu phân bình thường?
Phân bình thường là gì?
Phân khỏe mạnh có thể đa dạng và độc đáo như những cá nhân tạo ra nó, nhưng có một số quy tắc chung để đánh giá phân bình thường. Màu sắc của phân thường là màu nâu, kết quả của hợp chất sắc tố bilirubin từ sự phân hủy các tế bào hồng cầu trong cơ thể. Hình dạng của phân thường giống như khuôn do sự hình thành trong ruột, mặc dù có nhiều biến thể về hình dạng. Phân không nên xuất hiện ở dạng viên nhỏ mà nên có chiều dài vài inch, thoải mái và dễ dàng đi qua. Tính nhất quán của phân có thể dao động từ độ đặc chắc đến mềm, đều bình thường. Nếu phân quá cứng hoặc quá lỏng, điều đó có thể gợi ý một số vấn đề về tiêu hóa hoặc chất xơ. Thời gian đi tiêu không nên kéo dài quá 10 đến 15 phút, và phân khỏe mạnh sẽ dễ dàng trôi qua chỉ trong một phút. Tần suất đi tiêu trung bình của một người có hệ tiêu hóa khỏe mạnh là từ cách ngày đến ba lần mỗi ngày.
Màu phân nói lên điều gì về sức khỏe?
Màu sắc của phân là một dấu hiệu quan trọng về sức khỏe tiêu hóa và tổng thể của bạn. Giống như một bức tranh thu nhỏ phản ánh những gì diễn ra bên trong cơ thể, màu sắc của phân có thể cung cấp thông tin chi tiết về chế độ ăn uống, khả năng hấp thu chất dinh dưỡng và tình trạng sức khỏe của bạn. Màu sắc phổ biến của phân và ý nghĩa của chúng:
- Vàng nâu: Đây là màu sắc bình thường của phân, cho thấy sự tiêu hóa khỏe mạnh và chế độ ăn uống cân bằng.
- Xanh lá cây: Màu xanh lá thường được coi là bình thường. Có thể do ăn nhiều rau xanh hoặc do nhuộm thực phẩm. Tuy nhiên, đôi khi cũng có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng đường ruột hoặc thiếu men tiêu hóa.
- Đen: Có thể do sử dụng thuốc sắt, ăn nhiều thực phẩm có chứa nhiều sắt hoặc do xuất huyết đường tiêu hóa trên.
- Đỏ hoặc hồng: Có thể do chảy máu đường tiêu hóa, do ăn nhiều củ cải đường hoặc do rách nứt hậu môn do trĩ.
- Trắng hoặc xám: Có thể do thiếu mật, do hấp thu chất béo kém hoặc do tắc nghẽn đường mật. Nếu phân của bạn có màu nhạt như phấn, có thể bạn đang thiếu mật. Mật là chất lỏng tiêu hóa từ gan và túi mật, nên khi phân trắng, điều đó có nghĩa là ống dẫn mật của bạn có thể bị tắc. Bilirubin không được tiết ra từ ống mật, dẫn đến không hình thành được stercobilin, chất tạo màu vàng cho phân. Nguyên nhân có thể là do ung thư đường mật, sỏi mật, sỏi đoạn cuối ống mật chủ, hoặc u tụy. Phân nhợt nhạt cũng có thể là tác dụng phụ của một số loại thuốc như thuốc chống tiêu chảy. Nếu tình trạng này kéo dài, bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ.
- Nước: Có thể do tiêu chảy, do ngộ độc thực phẩm hoặc do nhiễm trùng vi khuẩn.
Hình dạng phân báo hiệu điều gì về sức khỏe?
Ngoài tìm hiểu về màu phân nói lên điều gì thì hình dạng phân cũng ảnh hưởng không kém. Theo các chuyên gia sức khỏe, hình dáng của phân có thể cung cấp nhiều thông tin hữu ích về tình trạng tiêu hóa và sức khỏe tổng thể của bạn. Để đánh giá chính xác hơn, họ thường sử dụng Biểu đồ phân loại Bristol, chia phân thành 7 loại dựa trên hình dáng:
- Loại 1: Phân tách rời, khô cứng và khó đại tiện. Dạng viên nhỏ, cứng, khô. Khó đi ngoài, có thể gây đau rát.
- Loại 2: Phân có hình dáng giống như xúc xích, khô rắn, sần sùi. Dạng viên cứng, sần sùi. Khó đi ngoài nhưng không quá khó khăn như phân loại 1.
- Loại 3: Phân giống xúc xích nhưng có nhiều vết nứt trên bề mặt. Dạng viên dài, có vết nứt. Đi ngoài dễ dàng hơn so với phân loại 1 và 2.
- Loại 4: Phân giống xúc xích hoặc dạng con rắn, phân mềm, mịn: Dạng viên mềm, mịn, trơn tru. Đi ngoài dễ dàng và thoải mái.
- Loại 5: Phân mềm và rời từng mảnh. Dạng viên mềm, dễ dàng tách rời và đi ngoài.
- Loại 6: Phân lợn cợn, mềm và xốp. Dạng mềm, lợn cợn, xốp. Đi ngoài dễ dàng, có thể hơi loãng.
- Loại 7: Phân lỏng hoàn toàn. Dạng nước, không có hình dạng cụ thể tiêu chảy.
Theo các chuyên gia, phân loại 3 và 4 là những dạng phân tốt nhất, cho thấy bạn đang có hệ tiêu hóa khỏe mạnh. Hai loại phân này đều mềm, dễ di chuyển và giúp bạn đi ngoài dễ dàng, thoải mái. Phân loại 1 và 2 có thể cho thấy bạn đang bị táo bón. Lúc này, bạn cần bổ sung nhiều thực phẩm giàu chất xơ, uống nhiều nước để giúp phân mềm và dễ di chuyển trong đường tiêu hóa hơn. Phân loại 5, 6, 7 là dấu hiệu của tiêu chảy. Nếu tình trạng này kéo dài hơn 4 tuần, rất có thể đây là dấu hiệu ban đầu của một số bệnh lý về tiêu hóa, chẳng hạn như hội chứng ruột kích thích (IBS), bệnh Crohn, không dung nạp lactose,...
Bài viết trên đã giải đáp được câu hỏi màu phân nói lên điều gì. Màu sắc của phân là một chỉ số quan trọng và hữu ích về tình trạng sức khỏe của hệ tiêu hóa và cơ thể nói chung. Hiểu rõ ý nghĩa của các màu sắc khác nhau có thể giúp bạn phát hiện sớm các vấn đề y tế tiềm ẩn và duy trì sức khỏe toàn diện. Nếu bạn nhận thấy bất kỳ sự thay đổi bất thường nào về màu sắc hoặc hình dạng của phân kéo dài, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Xem thêm:
- Cách phòng tránh bệnh tiêu chảy hiệu quả
- Những cách điều trị táo bón bạn cần biết
