Tập bò là phương pháp đầu tiên để bé tự mình đi di chuyển một cách hiệu quả. Bé sẽ bắt đầu bằng cách học cách giữ thăng bằng trên tay và đầu gối. Sau đó, trẻ sẽ tìm ra cách di chuyển về phía trước và phía sau bằng cách đẩy người tới bằng đầu gối. Đồng thời, trẻ sẽ củng cố các cơ ở phần chi dưới giúp trẻ sớm có thể đi bộ. Việc đạt được cột mốc này sẽ giúp trẻ có thể khám phá được thế giới xung quanh nhiều hơn và giúp trẻ phát triển toàn diện.
1. Độ tuổi trung bình để trẻ có thể bò được.
Hầu hết trẻ sẽ tập bò trong độ tuổi từ 6 tháng đến 12 tháng. Một số em bé sử dụng một phương pháp vận động khác trong khoảng thời gian này - chẳng hạn như trườn (xoay người hoặc lăn), nằm sấp hoặc lăn.
Việc bò bằng tay và đầu gối là rất quan trọng để phát triển khả năng phối hợp giữa các chi hai bên, phối hợp chi trên và chi dưới, giúp hỗ trợ sự phát triển thần kinh quan trọng cho việc đọc và viết sau này. Ngoài ra, cảm giác bàn tay và đầu gối chống lại mặt đất cung cấp nhận thức thiết yếu về "cơ thể trong không gian". Và nó tăng cường sức mạnh cho cơ vai, hỗ trợ các kỹ năng vận động tốt khác như tự xúc thức ăn, mặc quần áo và cầm bút màu hoặc bút chì.
Bò là phương pháp giúp trẻ thay đổi vị trí của đầu so với mặt đất, giúp phát triển sự cân bằng và phối hợp, phát triển thị giác về nhận thức chiều sâu và phối hợp tay mắt.
Hầu hết trẻ sơ sinh bắt đầu bò hoặc trường (hoặc bò hoặc lăn) từ 6 đến 12 tháng. Và đối với nhiều trẻ, giai đoạn bò không kéo dài - khi đã cảm nhận được sự độc lập, trẻ có thể bắt đầu đứng dậy và tập đi rất sớm.
2. Các kiểu bò của trẻ
Có nhiều cách để em bé di chuyển từ điểm A đến điểm B mà không cần đi bộ. Trên thực tế, có rất nhiều kiểu bò và mỗi bé sẽ có kiểu thích hợp nhất với bản thân. Và các chuyên gia nói rằng điều đó là tốt. Dưới đây là một số kiểu phổ biến nhất, theo Viện Nhi khoa Hoa Kỳ:
- Kiểu bò cổ điển. Đây là điều mà mọi người đều nghĩ đến khi họ nghe từ "bò". Em bé sẽ bò trên sàn nhà bằng tay và đầu gối, luân phiên hai tay với đầu gối đối diện, với phần bụng của chúng nằm trên sàn.
- Trườn kiểu mông. Trẻ sơ sinh ngồi trên mông và dùng tay đẩy mình về phía trước.
- Lăn. Một số trẻ có thể thích lăn cả thân người về phía trẻ muốn.
- Trườn kiểu bộ đội. Bạn cũng có thể nghe thấy phương thức di chuyển này được gọi là “bò biệt kích”. Trẻ nằm sấp, dang chân ra sau và dùng tay kéo hoặc đẩy người về phía trước, tương tự như tư thế trườn người trong quân đội.
- Trườn cua. Trong biến thể này, trẻ sơ sinh đẩy mình về phía trước bằng tay trong khi vẫn giữ đầu gối cong, giống như một con cua đang lướt trên cát.
- Bò kiểu gấu. Tương tự như kiểu bò cổ điển. Đây là một biến thể, trẻ sơ sinh giữ chân thẳng và lòng bàn chân tiếp xúc với mặt đất.
3. Dấu hiệu cho thấy bé sẽ sớm biết bò
Khi con bạn đang chơi trên sàn, bạn có thể đã theo dõi sát tình hình. Bắt đầu theo dõi những dấu hiệu phổ biến nhất cho thấy con bạn đã sẵn sàng bò.
Một dấu hiệu đó là khi trẻ sơ sinh có thể lăn từ tư thế bụng ra lưng và ngược lại. Một dấu hiệu khác của sự sẵn sàng là khi em bé của bạn có thể tự đưa mình từ tư thế nằm nằm sấp lên tư thế ngồi.
Một số em bé sẽ đứng dậy bằng tay và đầu gối, tuy nhiên tư thế vẫn chưa vững vàng. Những người trẻ khác thậm chí bắt đầu cố gắng đẩy hoặc kéo bản thân bằng cánh tay của mình khi đang nằm sấp, bạn có thể nhận ra đây là bước khởi đầu của việc trẻ có khả năng bò. Đây là tất cả những dấu hiệu cho thấy em bé của bạn có thể sắp bắt đầu đạt được một cột mốc tiếp theo.
Một số bé hoàn toàn bỏ qua giai đoạn bò. Chúng sẽ tiến thẳng đến việc đứng và đi bộ với sự hỗ trợ.
4. Bạn có thể làm gì để khuyến khích trẻ bò?
4.1. Cho bé nhiều thời gian nằm sấp
Ngay cả trẻ sơ sinh cũng có thể hưởng lợi từ một số thời gian ngọ nguậy trên bụng của mẹ. Hãy coi đó là bài tập rèn luyện sức mạnh rất sớm. Thời gian nằm sấp thực sự giúp trẻ phát triển sức mạnh ở vai, cánh tay và thân. Cuối cùng, chúng sẽ sử dụng những cơ đó để giúp chúng bắt đầu bò.
4.2. Tạo không gian an toàn
Dọn dẹp một khu vực trong nhà của bạn, có thể là phòng khách hoặc phòng ngủ của con bạn. Loại bỏ mọi nguy cơ tiềm ẩn và đảm bảo khu vực đó an toàn. Hãy để em bé của bạn có một số thời gian tự do khám phá nhưng được giám sát cẩn thận.
4.3. Hãy kích thích bé bằng đồ chơi
Đặt một món đồ chơi yêu thích hoặc có thể là một đồ vật mới hấp dẫn nằm ngoài tầm với của bé. Khuyến khích trẻ với lấy nó và xem liệu trẻ có tiến về phía đó hay không. Điều này cũng có thể chuẩn bị cho trẻ những bước đi trong tương lai gần.
Trên thực tế, nghiên cứu cho thấy rằng những đứa trẻ biết bò, đặt tầm nhìn vào các đồ vật trong phòng và lấy chúng lúc khoảng 11 tháng tuổi có nhiều khả năng biết đi hơn khi được 13 tháng.
5. Bảo vệ trẻ em an toàn khi bắt đầu tập bò
Đừng đợi cho đến khi em bé của bạn đang di chuyển mới bắt đầu bảo vệ ngôi nhà của bạn. Hãy tiếp tục và bắt đầu giải quyết các mối nguy tiềm ẩn như:
- Các ngăn tủ. Lắp các chốt và khóa an toàn hoạt động đúng cách trên cửa tủ và ngăn kéo, đặc biệt nếu chúng chứa các sản phẩm tẩy rửa, thuốc, dao, diêm hoặc các vật dụng khác có thể gây hại cho em bé.
- Tấm phủ cửa sổ. Những sợi dây lủng lẳng đó từ một bộ mành hoặc rèm có thể là một vật rất hấp dẫn để em bé của bạn nắm lấy, nhưng nó cũng có thể là một nguy cơ gây nghẹt thở cho trẻ.
- Cầu thang. Theo Ủy ban An toàn Sản phẩm Tiêu dùng Hoa Kỳ, sử dụng những rào chắn an toàn chắc chắn là điều bắt buộc phải có đẻ có thể giữ cho em bé không bị ngã nhào xuống cầu thang. Rào chắn phải ở cả đầu và cuối cầu thang.
- Các ổ cắm điện. Bạn nên mua một loạt các nắp ổ cắm và lắp chúng vào tất cả các ổ cắm để đề phòng trẻ có thể chạm phải.
- Các góc nhọn. Các bàn trong nhà có thể phải thay thế nếu nó có các góc sắc nhọn. Sử dụng các tấm chắn góc và cạnh bằng cao su có thể giúp đồ nội thất và lò sưởi của bạn an toàn hơn cho bé khi di chuyển.
- Vật nặng và đồ đạc. Bạn có thể lắp neo hoặc các thiết bị khác để cố định TV, giá sách và các vật nặng khác để con bạn không vô tình và đè lên trên trẻ.
- Các cửa sổ. Bạn có thể mua các tấm chắn cửa sổ đặc biệt hoặc lưới an toàn để ngăn rơi từ cửa ra vào hoặc ban công.
- Vòi nước. Các thiết bị chống bỏng trên vòi nước có thể ngăn ngừa bỏng do nước nóng. (Bạn cũng có thể điều chỉnh nhiệt độ máy nước nóng của mình.)
Hội đồng An toàn Quốc gia cũng khuyên bạn nên đặt các vật dụng nguy hiểm khác, như pin và súng, ngoài tầm với của trẻ.
6. Khi nào bạn cần quan tâm khi trẻ vẫn chưa biết bò?
Em bé phát triển các kỹ năng bằng cách sử dụng các phương pháp khác nhau và thời gian biểu khác nhau. Nhưng nếu con bạn không tỏ ra thích bò, hãy tìm cách di chuyển tay và chân của con theo một chuyển động phối hợp, hoặc sử dụng cả hai tay và cả hai chân như nhau khi con được một tuổi, hãy đưa trẻ đến khám bác sĩ. Hãy nhớ rằng trẻ sinh non có thể đạt được mốc này và các mốc khác chậm hơn vài tháng so với các bạn cùng lứa tuổi.
Trước khi bạn hoảng sợ rằng con bạn 9, 10 hoặc 12 tháng tuổi mà chưa biết bò, hãy kiểm tra lại những vấn đề sau.
- Em bé đã bảo vệ trong ngôi nhà của bạn
- Cho em bé của bạn nhiều thời gian để chơi trên sàn nhà
- Tránh cho trẻ sử dụng các loại xe đẩy, cũi, ghế ngồi bệt hoặc những trò chơi tại chỗ.
- Khuyến khích bé tìm đồ chơi trên sàn nhà.
Nếu bạn đã làm tất cả những điều đó và con bạn không gặp bất kỳ vấn đề sức khỏe hoặc sự chậm phát triển nào khác, thì bạn nên cần có thời gian kiên nhẫn để có thể tập cho trẻ đạt được cột mốt này.
Trong giai đoạn này, bạn có thể chỉ cần chờ đợi. Một số trẻ sơ sinh chỉ đạt được các mốc phát triển muộn hơn một chút so với những trẻ khác. Hãy cho bé một thời gian để thử nghiệm và tìm ra nó.
Nhưng nếu con bạn đã được một tuổi và vẫn không tỏ ra hứng thú với việc bò, đứng hoặc đi, hãy tiếp tục và kiểm tra với bác sĩ. Nếu con bạn không sử dụng tay và chân ở cả hai bên cơ thể thì đây có thể là một dấu hiệu nghi ngờ.
Đôi khi, em bé có thể gặp vấn đề về phát triển hoặc vấn đề về thần kinh và tùy thuộc vào chẩn đoán, bác sĩ của con bạn có thể đề nghị thử vận động hoặc vật lý trị liệu để giải quyết vấn đề đó.
Sau khi bé đã bò thuần thục, cột mốc tiêp theo của bé là khả năng vận động hoàn toàn, hay còn gọi là tập đi. Để đạt được điều đó, trẻ sẽ sớm bắt đầu cố gắng vượt qua mọi thứ mà trẻ có thể với tới. Một khi có cảm giác giữ thăng bằng trên đôi chân, trẻ sẽ sẵn sàng tự đứng và di chuyển, có thể phải cần dựa vào một số điểm tựa như bàn, ghế hoặc tường. Sau đó, chỉ là vấn đề thời gian cho đến khi trẻ có thể đi bộ, chạy và nhảy.
Tập bò là một trong những cột mốc quan trọng, đánh dấu khả năng trẻ bắt đầu di chuyển được và khám phá thế giới xung quanh trẻ. Hãy tạo một môi trường an toàn để con bạn có thể thực hiện được cột mốc này.
Để trẻ khỏe mạnh, phát triển tốt cần có một chế độ dinh dưỡng đảm bảo về số lượng và cân đối chất lượng. Nếu trẻ không được cung cấp các chất dinh dưỡng đầy đủ và cân đối sẽ dẫn đến những bệnh thừa hoặc thiếu chất dinh dưỡng ảnh hưởng không tốt đến sự phát triển toàn diện của trẻ cả về thể chất, tâm thần và vận động.
Cha mẹ nên bổ sung cho trẻ các sản phẩm hỗ trợ có chứa lysine, các vi khoáng chất và vitamin thiết yếu như kẽm, crom, selen, vitamin nhóm B giúp đáp ứng đầy đủ nhu cầu về dưỡng chất ở trẻ. Đồng thời các vitamin thiết yếu này còn hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường khả năng hấp thu dưỡng chất, giúp cải thiện tình trạng biếng ăn, giúp trẻ ăn ngon miệng.
Cha mẹ có thể tìm hiểu thêm:
Các dấu hiệu bé thiếu kẽm
Thiếu vi chất dinh dưỡng và tình trạng không tăng cân ở trẻ
Nguồn tham khảo: babycenter.com