Cholesterol là gì?

Cholesterol là một loại lipid thực hiện nhiều công việc thiết yếu trong cơ thể. Lipid là những chất không hòa tan trong nước nên cholesterol không bị phân hủy trong máu. Thay vào đó, cholesterol di chuyển qua máu đến các bộ phận khác nhau trong cơ thể, ...

Các loại cholesterol

Cholesterol có hai loại chính là cholesterol LDL (cholesterol xấu) và cholesterol HDL (cholesterol tốt). Ngoài ra, còn có VLDL cholesterol ở mật độ rất thấp. LDL, HDL và VLDL là các lipoprotein, được tạo thành từ các chất béo (lipid) và protein. Lipid cần phải được gắn vào protein để có thể di chuyển trong máu. Mỗi loại lipoprotein sẽ có những vai trò khác nhau.

1. LDL-C

Cholesterol LDL-C đề cập đến lipoprotein tỷ trọng thấp, chủ yếu được tạo thành từ cholesterol. LDL cholesterol rất quan trọng đối với cơ thể, nhưng nếu có quá nhiều LDL trong máu, có thể gây ra một số ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. LDL tăng cao sẽ kết hợp với các chất khác, tích tụ trên thành động mạch. Theo thời gian, chúng sẽ tạo thành mảng bám, khiến lòng mạch bị thu hẹp hoặc tắc nghẽn, gây xơ vữa động mạch và làm tăng nguy cơ đau tim, đột quỵ và các bệnh khác.LDL tăng lên có thể do chế độ ăn uống thiếu lành mạnh, yếu tố gia đình, các thói quen xấu như hút thuốc lá, ít vận động, người mắc bệnh tăng huyết áp, đái tháo đường.

2. HDL-C

Cholesterol HDL-C đề cập đến lipoprotein tỷ trọng cao, được tạo thành chủ yếu từ protein. HDL-C là cholesterol “tốt” vì nó lấy thêm cholesterol ra khỏi máu và vận chuyển đến gan. Gan sau đó sẽ thực hiện việc phân hủy cholesterol và loại bỏ ra khỏi cơ thể. Tuy nhiên, HDL-C chỉ loại bỏ khoảng 1/4 đến 1/3 lượng cholesterol LDL.

3. VLDL-C

VLDL cholesterol là viết tắt của lipoprotein tỷ trọng rất thấp. Vì nó góp phần tích tụ mảng bám trong động mạch nên cũng được xem là cholesterol “xấu”. Nhưng VLDL-C khác với LDL-C, VLDL-C chủ yếu mang chất béo trung tính, cholesterol và hàm lượng protein thấp; còn LDL-C chủ yếu mang cholesterol.

4. Cholesterol toàn phần

Cholesterol toàn phần bao gồm tổng lượng LDL-Cholesterol, HDL-Cholesterol và 20% Triglyceride. Trong đó, LDL và HDL là hai loại lipoprotein cơ bản, được tạo thành từ cholesterol liên kết với protein vận chuyển để có thể di chuyển trong máu. (2)

Cholesterol được tổng hợp từ đâu trong cơ thể?

Cholesterol đến từ hai nguồn chính: Gan và chế độ ăn uống. Gan, các cơ quan khác và các tế bào khác trong cơ thể sản xuất khoảng 75% lượng cholesterol trong máu. 25% còn lại được tạo ra từ những loại thực phẩm mà bạn ăn hằng ngày.Những thực phẩm giàu chất béo bã...

Chức năng của cholesterol

Cholesterol lưu thông khắp cơ thể trong máu và được tìm thấy trong mọi tế bào. Mỗi người cần một lượng cholesterol nhất định để có thể hoạt động bình thường. Cơ thể sử dụng nguồn cholesterol để:Mức cholesterol trong cơ thể quá cao có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe như nguy cơ gây ra bệnh lý về tim, bệnh về thận.

Vai trò của cholesterol đối với cơ thể

Tác dụng của cholesterol đóng vai trong quan trọng bên trong cơ thể, mức cholesterol ổn định giúp cơ thể hoạt động hiệu quả. Xem thêm một số vai trò chính của cholesterol bên trong cơ thể:

1. Tạo ra hormone

Cholesterol được cơ thể sử dụng trong việc sản sinh ra các hormone steroid cần thiết cho sự phát triển và hoạt động bình thường, bao gồm:

2. Tổng hợp vitamin D

Hai loại vitamin D quan trọng là D2 và D3 là dẫn xuất của steroid. Khi tiếp xúc với tia UV (tia cực tím) từ ánh nắng mặt trời, cơ thể sẽ tự tổng hợp vitamin D từ một dạng cholesterol trong da.Vitamin D giúp cơ thể hấp thụ canxi, giữ cho xương chắc khỏe, cải thiện sức khỏe tim mạch, bảo vệ sức khỏe phổi và đường hô hấp, tăng cường chức năng cơ và cải thiện chức năng miễn dịch của cơ thể.

3. Hỗ trợ hệ tiêu hóa

HDL cholesterol được sử dụng trong gan để sản xuất axit mật. Cơ thể cần mật để tiêu hóa thức ăn chứa chất béo. Mật được giải phóng vào ruột và phân hủy các hạt mỡ lớn thành những mảng nhỏ hơn, giúp chúng hòa trộn với các men tiêu hóa. Sau khi chất béo được tiêu hóa, ruột non có thể hấp thụ vào máu. Cơ thể cũng cần mật để giúp hấp thu các vitamin A, D, E, K và các vitamin tan trong dầu, được lấy từ thức ăn hoặc các chế phẩm bổ sung.

4. Là thành phần cấu trúc của tế bào

Cholesterol là một thành phần cấu trúc của các tế bào. Nó cùng với các lipid phân cực tạo ra cấu trúc của tất cả các tế bào trong cơ thể, giúp màng tế bào hình thành nên các lớp bảo vệ. Các lớp này có vai trò kiểm soát chặt chẽ sự ra vào của các chất.Khi lượng cholesterol tăng lên hoặc giảm xuống, các tế bào cũng sẽ bị ảnh hưởng. Sự thay đổi này có thể ảnh hưởng đến khả năng chuyển hóa của cơ thể, khả năng hấp thu và tiêu hóa thức ăn.

5. Chất chống oxy hóa

Cholesterol đóng vai trò như một chất chống oxy hóa trong cơ thể và giúp làm lành những tổn thương gây ra bởi các gốc tự do. Các vết thương trong cơ thể chứa nhiều gốc tự do, vì vậy, cần cholesterol để trung hòa.Đối với người bệnh sau phẫu thuật, các mô bị cắt đi, nhiều động mạch, tĩnh mạch và mao mạch nhỏ bị tổn thương. Khi đó, LDL cholesterol sẽ làm sạch và chữa lành những vết thương ở các mạch máu và mô.

Mức cholesterol an toàn cho cơ thể là bao nhiêu?

Đối với người trưởng thành, cholesterol LDL nên được giữ ở mức độ thấp nhất, dưới 100mg/dL. Người có tiền sử xơ vữa động mạch nên giữ mức cholesterol LDL dưới 70mg/dL.Cholesterol HDL nên được giữ ở mức cao. Nam giới nên hướng tới mức HDL ít nhất là 40mg/dL và ít nhất 50mg/dL đối với nữ giới. HDL trên 60mg/dL là mức lý tưởng nhất cho tất cả người lớn, ở mức này có thể giảm nguy cơ mắc bệnh tim.Các mức cholesterol điển hình (đơn vị đo: mg/dL) (4)Mức LDL cholesterolMức HDL cholesterolMức Triglyceride lúc đóiMức cholesterol bình thường theo độ tuổi (đơn vị đo: mg/dL)

Loại xét nghiệm nào đo cholesterol?

Nhiều người có mức cholesterol cao nhưng không có dấu hiệu hoặc triệu chứng nào. Xét nghiệm mỡ máu (blood lipid test) hay còn gọi là xét nghiệm cholesterol máu là phương pháp đo mức cholesterol và chất béo trung tính có trong máu. Xét nghiệm này giúp ki...

Biện pháp giữ cho lượng cholesterol trong cơ thể ổn định

Thay đổi lối sống khoa học là giải pháp hữu hiệu giúp giữ cho lượng cholesterol trong cơ thể ổn định.Kiểm tra sức khỏe, xét nghiệm mỡ máu theo định kỳ, đặc biệt là người lớn tuổi, người có các yếu tố nguy cơ là rất cần thiết. Tại Trung tâm Tim mạch - Bệ...