Chế độ thai sản là một chính sách quan trọng nhằm bảo đảm quyền lợi của lao động nữ khi sinh con nhằm giúp lao động nữ có thêm thời gian nghỉ ngơi, chăm sóc con và ổn định sức khỏe để sớm quay lại làm việc. Vậy thủ tục hưởng chế độ thai sản như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Thủ tục hưởng chế độ thai sản của người lao động
1. Thủ tục hưởng chế độ thai sản bảo hiểm xã hội
Thủ tục hưởng chế độ thai sản năm 2023 được quy định tại Điều 101 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 và Điều 5 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH như sau:
Hồ sơ hưởng chế độ thai sản do doanh nghiệp chuẩn bị gồm:
Doanh nghiệp cần chuẩn bị và nộp cho cơ quan BHXH nơi người lao động tham gia BHXH những biểu mẫu sau:
- Mẫu 01B-HSB: Danh sách đề nghị giải quyết hưởng chế độ thai sản cho người lao động.
- Mẫu D02-TS: sử dụng khi doanh nghiệp báo giảm thai sản cho người lao động.
Hồ sơ hưởng chế độ thai sản do người lao động chuẩn bị sẽ căn cứ theo trường hợp cụ thể gồm có:
1) Trường hợp lao động nữ sinh con, đang đóng Bảo hiểm xã hội ở doanh nghiệp.
Lao động trong trường hợp này cần chuẩn bị sổ BHXH và một trong 3 giấy tờ sau: Bản sao của giấy khai sinh, giấy chứng sinh hoặc trích lục khai sinh. Các giấy tờ này được gửi lên doanh nghiệp mà lao động đóng BHXH để thực hiện thủ tục hưởng thai sản.
Ngoài ra, một số trường hợp khác người lao động cần lưu ý như: con chết, mẹ hoặc người mang thai hộ chết, mẹ sức khỏe yếu không đủ để chăm sóc con, cần nghỉ dưỡng thai, mang thai hộ,... Đây là các trường hợp đặc biệt mà người lao động cần nắm vững quy định theo Luật BHXH để chuẩn bị thêm giấy tờ đi kèm.
2) Trường hợp lao động nữ khám thai hoặc gặp các vấn đề về thai nhi.
Những giấy tờ mà lao động cần chuẩn bị bao gồm sổ Bảo hiểm xã hội kèm theo bản sao các giấy tờ ra viện của cơ sở y tế nêu rõ tình trạng của mẹ hoặc thai nhi khi điều trị. Trường hợp lao động được chuyển lên tuyến bệnh viện khác thì cần có giấy xác nhận chuyển viện (bản sao).
3) Trường hợp lao động nhận con nuôi.
Theo quy định, lao động nhận con nuôi dưới 6 tháng tuổi sẽ được hưởng chế độ thai sản. Lao động cần chuẩn bị sổ BHXH và giấy chứng nhận thông tin nhận con nuôi và nộp để doanh nghiệp làm thủ tục thai sản.
4) Trường hợp lao động nam đang đóng BHXH có vợ sinh con.
Lao động nam đang đóng BHXH tại doanh nghiệp mà có vợ sinh con thì cần chuẩn bị:
- Sổ BHXH đang đóng tại doanh nghiệp, đơn vị.
- Bản sao của giấy khai sinh, giấy chứng sinh hoặc trích lục khai sinh.
Một số trường hợp khác mà lao động nam có vợ sinh mổ, sinh non thì cần có giấy tờ của cơ sở y tế, bệnh viện thể hiện điều này. Hoặc nếu con chết thì cần có giấy tờ bệnh án của vợ xác nhận.
5) Trường hợp lao động nam có vợ mang thai hộ.
Lao động nam cần chuẩn bị sổ BHXH và bản sao của giấy khai sinh, giấy chứng sinh hoặc trích lục khai sinh. Một số trường hợp khác cần chuẩn bị thêm hoặc thay thế giấy tờ thực hiện như ở trường hợp trên.
Như vậy về cơ bản bộ hồ sơ hưởng chế độ thai sản BHXH của người lao động sẽ gồm có các giấy tờ sau:
- Đơn đề nghị hưởng chế độ thai sản theo mẫu quy định.
- Bản sao giấy chứng sinh hoặc giấy khai sinh của con.
- Bản sao quyết định nghỉ việc hưởng chế độ thai sản.
- Sổ bảo hiểm xã hội của người lao động.
Người lao động chuẩn bị đầy đủ giấy tờ cần thiết của hồ sơ hưởng chế độ thai sản do người lao động chuẩn bị theo trường hợp cụ thể của mình. Sau đó, hồ sơ được nộp cho người sử dụng lao động để lập danh sách hưởng theo quy định.
Người sử dụng lao động tiếp nhận hồ sơ từ người lao động và lập danh sách theo mẫu 01B - HSB (đính kèm Quyết định 166/2019/QĐ-BHXH ban hành ngày 31/1/2019).
Danh sách theo mẫu 01B - HSB do doanh nghiệp lập
Hồ sơ sau đó được nộp cho cơ quan BHXH nơi lao động nữ đang đóng bảo hiểm xã hội. Sau khi nhận hồ sơ, cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ giải quyết và chi trả chế độ cho lao động nữ trong thời hạn 10 ngày làm việc.
Doanh nghiệp cần lưu ý, kể từ khi lao động đi làm lại, hồ sơ cần được nộp lên cơ quan BHXH sớm nhất, không được quá 45 ngày. Trường hợp nộp chậm, doanh nghiệp sẽ phải có các văn bản giải trình đầy đủ.
Mức tiền hưởng chế độ thai sản năm 2023 được quy định tại Điều 39 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014. Theo đó, mức hưởng chế độ thai sản của lao động nữ sinh con bằng 100% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 06 tháng trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản.
Trên đây là những chia sẻ về thủ tục hưởng chế độ thai sản của người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. Bảo hiểm xã hội điện tử eBH hy vọng có thể mang lại cho bạn những thông tin hữu ích nhất.
