Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi BSCK I Tô Kim Sang - Bác sĩ Nội Ung bướu - Trung tâm Ung bướu - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park
Trong một số trường hợp, tế bào già không chết đi, tế bào mới vẫn được sinh ra. Các tế bào mới có chức năng như tế bào sinh ra nó (gọi là biệt hóa), khi đó khối u lành xuất hiện và thường là kết quả của quá trình đột biến gen trong u lành.
1. Thế nào là u lành và u ác?
1.1. Khối u lành tính là gì?
U hoặc bướu là những khối tế bào bất thường trong cơ thể, xuất hiện do các tế bào phát triển nhiều hoặc không chết đi theo diễn tiến tự nhiên. Nếu các tế bào trong khối u là tế bào bình thường, nó được coi là lành tính. Khối u lành tính này sẽ có đặc điểm là thường phát triển chậm, có giới hạn rõ ràng, không xâm nhập các mô lân cận hoặc lan rộng đến khu vực khác của cơ thể (di căn). Khối u lành tính thường không đáng ngại, trừ khi nó bám vào các mô lân cận, dây thần kinh hoặc mạch máu và gây ra các tổn thương.
Khối u lành tính đôi khi có thể phát triển rất lớ lớn và cần loại bỏ bằng phẫu thuật. Tuy nhiên, khối u này thường có ranh giới rõ ràng nên dễ loại bỏ triệt để, ít tái phát. Trong một số trường hợp, u có thể tái phát, nhưng chỉ tại vị trí ban đầu. Một số ví dụ về khối u lành tính bao gồm là các khối bướu mỡ dưới da hoặc nhân xơ tử cung.
Khối u lành tính thường không thể biến thành ác tính,trừ một số trường hợp là các tổn thương tiền ung thư polyp đại tràng có khả năng biến đổi thành ác tính. Đó chính là lý do vì sao cần loại bỏ trong quá trình nội soi để ngăn chặn nó tiến triển thành ung thư.
1.2. Khối u ác tính là gì?
Khối u ác tính (ung thư) là những khối u có tốc độ phát triển rất nhanh và khả năng xâm lấn sang các mô lân cận, và đi đến các cơ quan khác trong cơ thể (di căn) thông qua hệ thống máu và hạch bạch huyết. Ung thư có thể xảy ra bất cứ nơi nào trong cơ thể bao gồm vú, ruột, phổi, cơ quan sinh sản, máu và da. Vì khối u ác tính có thể phát triển và lây lan nhanh chóng nên điều trị triệt để rất khó khăn, tỷ lệ tái phát cao nếu như phát hiện muộn. Nguy hiểm hơn là điều trị không kịp thời có thể ảnh hưởng đến tính mạng người bệnh. Khối u ác tính là nguyên nhân gây tử vong cao thứ 2 sau bệnh tim mạch.
XEM THÊM:Khi nào sưng hạch bạch huyết có nghĩa là ung thư?
2. U ác tính khác u lành như thế nào?
Khối u ác tính thường cứng, có bờ không đều, dính vào mô xung quanh. Ngược lại, khối u lành tính sờ vào thường mềm, bờ đều, có độ di động tốt khi sờ nắn.
Mặc dù vậy, không phải ai cũng có thể tự mình phân biệt u lành và ác một cách chính xác, vì vậy khi phát hiện thấy khối u ở dưới da dù ở bất kỳ vị trí nào như vú, cổ, nách,... chúng ta cần đến các bệnh viện để kiểm tra bằng các kỹ thuật hiện đại và điều trị nếu cần thiết.
Điểm khác nhau cơ bản giữa u lành và u ác:
3. Các phương pháp chẩn đoán khối u
Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh có thể xác định khối u chính xác như siêu âm, chụp X-quang, chụp cắt lớp vi tính... nhưng để xác định chính xác xem xem khối u chứa các tế bào ung thư hay tế bào lành tính thì cần sinh thiết để gửi mẫu xuống khoa Giải phẫu bệnh, xem dưới kính hiển vi và có thể kèm theo sử dụng phương pháp hóa mô miễn dịch.
Tại Việt Nam, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là đơn vị áp dụng và thực hiện hóa mô miễn dịch với trang bị máy hiện đại như máy nhuộm hóa mô miễn dịch tự động Bench Mark XT, máy hiện đại, theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), nhằm chẩn đoán bệnh một cách nhanh chóng, chính xác, phục vụ cho tiên lượng và định hướng điều trị. Bệnh viện còn có đầy đủ các dấu ấn miễn dịch phổ biến và đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm giúp mang lại hiệu quả cao cho bệnh nhân.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số 02439743556 hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.