Nhiệt miệng: nguyên nhân, cách khắc phục và phòng ngừa

1. Nhiệt miệng do nguyên nhân nào?

Nhiệt miệng là tình trạng tổn thương niêm mạc miệng dẫn đến viêm nhiễm và hình thành các vết loét trong môi trường miệng và nước bọt. Nhiệt miệng gây nhiều đau đớn, khó chịu, khiến người bệnh gặp khó khăn trong ăn uống và dài ngày.

Nhiệt miệng khiến người bệnh đau đớn khó chịu

Nhìn bên ngoài, nhiệt miệng là những đốm trắng nhỏ, hơi nổi lên trong niêm mạc miệng. Tuy nhiên sau đó vết loét có thể lan rộng tạo thành ổ kéo dài. Hầu hết mọi người bị nhiệt miệng với những vết loét nông, kích thước từ 1 - 2 mm thường tập trung ở vùng lợi, má trong hoặc lưỡi.

Cần từ 5 - 7 ngày để các vết loét giảm viêm nhiễm và sưng đỏ, khi đó người bệnh cũng hết đau đớn và tổn thương niêm mạc miệng cũng dần hồi phục. Song vẫn có trường hợp nhiệt miệng kéo dài và hình thành nhiều vết loét, người bệnh cần điều trị và giảm đau cũng như hồi phục vết loét miệng.

Có nhiều quan điểm liên quan đến nguyên nhân gây ra nhiệt miệng do tình trạng này phổ biến với tất cả mọi người. Những cách điều trị hiện nay dùng thuốc hoặc dùng thảo dược thiên nhiên có tác dụng nhanh làm lành vết loét, giảm thời gian viêm sưng, giảm đau và ngăn ngừa tái phát.

Quan niệm dân gian cho rằng nhiệt miệng là do nhiệt độc trong cơ thể

Theo quan điểm dân gian, nhiệt miệng hình thành là do nhiệt độc ở tỳ, vị hoặc thấp nhiệt. Vì thế nhiều người thường nói nóng trong người sẽ gây ra nhiệt miệng, đỏ lưỡi, khô miệng,… Tình trạng này thường gặp khi cơ thể ăn quá nhiều thực phẩm cay nóng, chất béo, thay đổi nội tiết tố hoặc tích tụ nhiệt độc lâu ngày.

Theo y học hiện đại, nguyên nhân chính xác dẫn đến nhiệt miệng chưa được xác định cụ thể. Một số nguyên nhân được cho là dẫn đến nhiệt miệng như tổn thương có sẵn ở miệng kết hợp với các tác nhân gây bệnh như virus, vi khuẩn,.. Ngoài ra, nhiệt miệng cũng liên quan đến một số yếu tố như thay đổi nội tiết tố, thiếu hụt chất dinh dưỡng, sức đề kháng suy giảm,…

2. Cách khắc phục nhiệt miệng

Nhiệt miệng không phải là bệnh lý nặng mà thường xuất hiện khi có sự thay đổi trong cơ thể, vì thế điều trị cũng khá đơn giản. Có hai phương pháp khắc phục nhiệt miệng thường được áp dụng là dùng thuốc bôi và thuốc uống.

Hầu hết trường hợp nhiệt miệng nhẹ, chỉ gây đau đớn và khó khăn cho việc ăn uống, ít gây sưng đau và không có dấu hiệu lan rộng, xuất hiện nhiều thì nên dùng các loại thuốc bôi. Gel bôi chữa nhiệt miệng có thành phần thuốc giảm đau, chống viêm và hình thành lớp màng bảo vệ viêm loét nhiệt miệng. Vì thế người bệnh có thể giảm đau đớn, ăn uống dễ dàng hơn và giảm thời gian mắc bệnh.

Nhiệt miệng sẽ tự khỏi sau vài ngày nếu chăm sóc tốt

Nếu nhiệt miệng nặng với các vết viêm loét lớn, số lượng nhiều sẽ cần điều trị với thuốc kháng sinh theo đơn của bác sĩ. Nhiệt miệng có thể là biểu hiện của những bệnh lý khác, do đó nếu thấy nhiệt miệng kéo dài hơn 14 ngày kèm với các dấu hiệu bất thường của cơ thể thì người bệnh nên đi thăm khám bác sĩ.

Ngoài điều trị bằng thuốc, bạn có thể giảm đau đớn, sưng viêm do nhiệt miệng bằng cách:

• Dùng thuốc súc miệng có chứa carbocain hay Steroid dexamethasone có tác dụng giảm đau, kháng viêm, sử dụng mỗi ngày từ 2 - 3 lần cho đến khi kiểm soát được bệnh. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng, tránh dùng lâu dài và duy trì vì có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh.

• Chườm đá lạnh vào vết nhiệt miệng để giảm sưng đau.

• Dùng trà túi lọc đắp lên vết loét nhiệt miệng để giảm sưng đau để các hoạt chất azulene hay Levomenol hoạt động chữa lành tổn thương viêm loét miệng.

• Dùng mật ong đắp lên vết viêm loét miệng để làm dịu tổn thương, giảm sưng đau, đặc biệt là trẻ nhỏ với vị ngọt sẽ khiến trẻ dễ chịu hơn. Trong mật ong chứa nhiều hoạt chất có tác dụng giảm đau, giảm sưng viêm nên rất hiệu quả với những vết nhiệt miệng.

Nên đi khám nếu nhiệt miệng nặng và kéo dài

Hầu hết đều có thể khắc phục nhiệt miệng bằng những cách trên, chỉ khi nhiệt miệng do bệnh lý sẽ kéo dài và khó chữa trị hơn. Khi đó, người bệnh cần đi khám để tìm nguyên nhân bệnh lý chính xác, từ đó điều trị hiệu quả hơn.

3. Làm gì để phòng ngừa nhiệt miệng tái phát?

Nhiệt miệng không khó để điều trị nhưng bệnh rất dễ tái phát nếu không loại bỏ được hoàn toàn nguyên nhân. Thực tế, có thể ngăn ngừa nhiệt miệng bằng những biện pháp rất đơn giản, thay đổi thói quen sống và sinh hoạt lành mạnh hơn.

• Chế độ ăn uống lành mạnh, tránh xa các thực phẩm gây kích thích và tổn thương niêm mạc miệng như: hoa quả chứa nhiều acid, thức ăn quá cay, đồ chiên rán nhiều dầu mỡ, thực phẩm chứa nhiều muối, thực phẩm gây dị ứng, thực phẩm cứng.

• Bổ sung các thực phẩm lành mạnh, giàu Vitamin và khoáng chất như rau xanh, trái cây có tính hàn, ngũ cốc,…

• Vệ sinh răng miệng sạch sẽ bằng thói quen đánh răng sau bữa ăn, dùng chỉ nha khoa vệ sinh kẽ răng hàng ngày. Nếu bàn chải bạn đang dùng bị cứng, gây tổn thương niêm mạc miệng hoặc thậm chí chảy máu chân răng thì nên thay thế bằng bàn chải có lông mềm hơn.

• Sử dụng nước súc miệng có chứa natri lauryl sulfate để làm sạch răng miệng cũng như ngăn ngừa loét nhiệt miệng.

• Kiểm soát căng thẳng bằng các bài tập thiền, yoga, cố gắn tĩnh tâm.

Tinh thần thoải mái giảm stress cũng là cách phòng nhiệt miệng

Với những biện pháp trên, bạn có thể ngăn ngừa hiệu quả nhiệt miệng thông thường cũng như giảm thời gian diễn biến bệnh. Nếu nhiệt miệng không có dấu hiệu cải thiện, hơn nữa còn gây viêm nặng, kéo dài kèm theo triệu chứng toàn thân khác thì cần đi khám bác sĩ. Nhiệt miệng có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý phức tạp cần điều trị mới có thể ngăn ngừa, cải thiện nhiệt miệng.

Nếu có thắc mắc khác cần hỗ trợ, hãy liên hệ Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC qua hotline 1900 56 56 56.