Thuốc Acetaminophen: Công dụng, cách dùng, liều dùng, chỉ định

Theo Trung tâm Thông tin Công nghệ sinh học Quốc gia, acetaminophen là nguyên nhân gây ra khoảng 500 ca tử vong và 50.000 ca cấp cứu tại Hoa Kỳ hàng năm (1). Do đó, dù đây là một loại thuốc không kê đơn nhưng bạn vẫn nên thận trọng tìm hiểu kỹ về cách dùng thuốc, cách dùng, liều dùng và các lưu ý khi dùng acetaminophen để tránh các rủi ro đáng tiếc có thể xảy ra!

Thuốc Acetaminophen: Công dụng, cách dùng, liều dùng, chỉ định

Bài viết sẽ giúp bạn nắm rõ thông tin về thuốc acetaminophen để hiểu được acetaminophen là thuốc gì, acetaminophen có tác dụng gì, liều dùng acetaminophen và cách dùng thuốc để có thể tận dụng hết các tác dụng của acetaminophen.

Acetaminophen là thuốc gì?

Acetaminophen là thuốc giảm đau và hạ sốt không chứa opioid được sử dụng để điều trị cơn đau nhẹ đến trung bình. Ngoài ra, trong một số trường hợp có kết hợp với các loại thuốc khác thì acetaminophen cũng được dùng để giảm đau vừa đến nặng hoặc hạ sốt. (2)

Acetaminophen cũng là thành phần có sẵn trong nhiều loại thuốc điều trị kết hợp với các loại thuốc khác, bao gồm Actifed, Alka-Seltzer Plus Liquid Gel, Hycotab, Hydrocet, Hydrocodone bitartrate, Lortab, Percocet, Phenaphen, Sedapap, Tapanol, Tylenol với codeine, Tylox, Ultracet, Vicodin và Zydone.

Acetaminophen thường được bào chế với dạng thuốc dùng đường uống, nhưng có thể tiêm tĩnh mạch. Ưu điểm của thuốc acetaminophen chính là thuốc không gây loét dạ dày và ruột. Tuy nhiên, acetaminophen không có tác dụng làm giảm sưng (viêm) như NSAID.

Thuốc Acetaminophen: Công dụng, cách dùng, liều dùng, chỉ định
Acetaminophen là thuốc giảm đau và hạ sốt không chứa opioid

Chỉ định và chống chỉ định sử dụng thuốc acetaminophen

1. Chỉ định

Acetaminophen nằm trong nhóm thuốc giảm đau và thuốc hạ sốt. Acetaminophen được chỉ định sử dụng để giảm đau từ nhẹ đến trung bình do nhức đầu, đau cơ, đau bụng hoặc đau lưng khi tới kỳ kinh nguyệt, đau họng, đau răng, đau do viêm xương khớp,… Ngoài ra, loại thuốc này cũng có thể được sử dụng để hạ sốt do cảm cúm, cảm lạnh, phản ứng sau tiêm chủng,… (3)

Acetaminophen hoạt động bằng cách tác động đến hệ thống thần kinh, làm thay đổi cách cơ thể cảm nhận cơn đau và làm mát cơ thể.

2. Chống chỉ định

Trước khi sử dụng thuốc acetaminophen để giảm đau, cần lưu ý các trường hợp chống chỉ định dùng thuốc gồm có:

Không phải các trường hợp đều là chống chỉ định tuyệt đối mà một số trường hợp sẽ chống chỉ định tương đối với acetaminophen. Do đó, nếu bạn thuộc các nhóm đối tượng trên, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ/dược sĩ trước khi dùng thuốc.

Các dạng và hàm lượng thuốc acetaminophen

Acetaminophen có dạng viên nén, viên nhai, viên nang, hỗn dịch hoặc si rô, viên giải phóng kéo dài, viên tan trong miệng, viên sủi và dạng bột hòa tan. Ngoài ra, thuốc còn có dưới dạng viên đặt trực tràng hoặc thuốc tiêm qua đường tĩnh mạch. (4)

Hiện nay, 2 hàm lượng phổ biến nhất của thuốc acetaminophen là hàm lượng 325mg và 500mg. Đây là hàm lượng an toàn để dùng toàn bộ viên thuốc trong 1 lần. Ngoài ra còn có hàm lượng 80mg, 150mg, 250mg và 300mg thường được dùng cho trẻ em.

Thuốc Acetaminophen: Công dụng, cách dùng, liều dùng, chỉ định
Dạng viên là dạng acetaminophen phổ biến nhất

Công dụng của acetaminophen

Công dụng chính của acetaminophen là giúp giảm đau, cắt nhanh cơn đau và hạ sốt. Có thể dùng thuốc trong nhiều trường hợp đau khác nhau, từ cơn đau nhẹ đến vừa. Các tình trạng thường gặp được điều trị bao gồm nhức đầu, đau cơ, viêm khớp, đau lưng, đau răng, đau họng,…

Ngoài ra, acetaminophen còn được dùng như một loại thuốc hạ sốt khi bị cảm cúm, cảm lạnh, viêm họng,… Acetaminophen cũng có thể được sử dụng kết hợp với aspirin và caffeine để giảm đau liên quan đến chứng đau nửa đầu.

Trong một số trường hợp đặc biệt, acetaminophen sẽ được kê đơn cho những mục đích sử dụng khác. Tuy nhiên, các trường hợp này cần có chỉ định từ bác sĩ trước khi dùng thuốc.

Cách dùng và liều dùng acetaminophen

1. Liều dùng

2. Cách dùng

Thuốc giảm đau có tác dụng tốt nhất nếu được sử dụng khi có dấu hiệu đau đầu tiên. Nếu bạn đợi cho đến khi các triệu chứng trở nên trầm trọng hơn thì thuốc có thể không còn tác dụng nữa.

Do đó, dù thuốc giảm đau hạ sốt acetaminophen thường được uống sau khi ăn nhưng bạn cũng có thể uống thuốc trước và sau đó ăn nhẹ vẫn được.

Tùy theo từng dạng bào chế của thuốc mà cách sử dụng sẽ có phần khác nhau:

Khi dùng acetaminophen, nên dùng thuốc với nước lọc là tốt nhất. Hạn chế uống thuốc với trà, cà phê, nước ngọt có gas, nước tăng lực,… để tránh tác động đến hiệu quả của thuốc hay dẫn đến những phản ứng ảnh hưởng đến sức khỏe.

Thuốc Acetaminophen: Công dụng, cách dùng, liều dùng, chỉ định
Nên uống acetaminophen với nước lọc

Lưu ý khi sử dụng thuốc acetaminophen

Để chắc chắn rằng bạn dùng acetaminophen một cách an toàn, bạn nên:

Thuốc Acetaminophen: Công dụng, cách dùng, liều dùng, chỉ định
Ngừng dùng acetaminophen nếu cảm thấy đau bụng dữ dội, buồn nôn sau khi dùng thuốc

Tác dụng phụ của acetaminophen

Thuốc acetaminophen thường có ít tác dụng phụ nên có thể dùng như thuốc không kê đơn. Tuy nhiên, trong một số ít trường hợp, acetaminophen có thể gây phản ứng da nghiêm trọng và có thể gây tử vong, ngay cả khi bạn đã dùng acetaminophen trước đây và không có phản ứng gì. (5)

Một số tác dụng phụ của thuốc như: đau dạ dày, buồn nôn, nổi mề đay, khó thở, sưng mặt, môi, lưỡi hoặc cổ họng của bạn. Ngoài ra, một số người còn gặp tình trạng nước tiểu có lẫn máu, phân đen, loét miệng, chảy máu hoặc bầm tím bất thường, tăng tiết mồ hôi,… Cụ thể, các tác dụng phụ khi dùng thuốc gồm có:

Quá liều và quên liều

Hai điều mà nhiều người quan tâm khi tìm hiểu về thuốc acetaminophen chính là điều gì xảy ra nếu dùng quá liều và điều gì xảy ra nếu bỏ lỡ một liều?

Thuốc Acetaminophen: Công dụng, cách dùng, liều dùng, chỉ định
Quá liều acetaminophen gây tổn thương gan, xuất hiện triệu chứng vàng da vàng mắt

Tương tác thuốc

1. Acetaminophen có thể tương tác với thuốc nào?

Tính đến thời điểm hiện tại, các nghiên cứu đã chỉ ra thuốc acetaminophen tương tác với hơn 100 loại thuốc và thành phần của thuốc, bao gồm:

Nếu bạn không chắc chắn acetaminophen có tương tác với loại thuốc mà mình đang dùng hay không, nên tham khảo tư vấn từ bác sĩ.

2. Acetaminophen tương tác với rượu và thức ăn

Acetaminophen có thể tương tác với ethanol (cồn) và gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng ảnh hưởng đến gan của bạn. Do đó, nếu bạn thường xuyên dùng rượu, bia, các loại đồ uống hay thậm chí thức ăn có thành phần chứa cồn, bạn nên thông báo cho bác sĩ trước khi dùng thuốc. Bên cạnh đó, trong quá trình sử dụng acetaminophen, bạn cũng không nên uống rượu bia và thực phẩm chứa cồn.

3. Acetaminophen và sự ảnh hưởng của tình trạng sức khỏe

Thuốc acetaminophen có thể gây tương tác với các trường hợp:

Cách bảo quản thuốc acetaminophen

Cách bảo quản thuốc acetaminophen cũng giống với các loại thuốc giảm đau thông thường khác. Cần bảo quản thuốc trong điều kiện nhiệt độ phòng, tránh để thuốc tiếp xúc với nguồn nhiệt, ánh sáng và hơi ẩm. Không để thuốc ở khu vực bếp, tủ lạnh hay trong phòng tắm.

Nên bảo quản thuốc trong hộp kín, có đầy đủ nhãn dán. Không lấy thuốc ra khỏi bao bì khi chưa sử dụng. Có thể mua các loại hộp đựng thuốc gia đình hoặc tủ đựng thuốc mini để bảo quản thuốc tốt hơn.

Thuốc Acetaminophen: Công dụng, cách dùng, liều dùng, chỉ định
Nên bảo quản acetaminophen trong các loại hộp, tủ đựng thuốc

Ngoài ra, cần lưu ý giữ tất cả các loại thuốc nói chung và acetaminophen nói riêng tránh xa tầm tay trẻ em và vật nuôi. Để bảo vệ trẻ nhỏ khỏi bị ngộ độc thuốc do vô tình dùng acetaminophen, hãy luôn khóa nắp an toàn của hộp đựng thuốc và đặt ngay thuốc ở vị trí an toàn - vị trí ở trên cao, xa tầm nhìn và tầm tay của trẻ.

Không xả thuốc xuống bồn cầu hoặc đổ xuống cống trừ khi được hướng dẫn. Vứt bỏ sản phẩm đúng cách khi nó hết hạn hoặc không còn cần thiết. Bạn có thể tham khảo ý kiến ​​dược sĩ hoặc công ty xử lý chất thải tại khu vực mình sinh sống về việc phân loại chất thải y tế.

Acetaminophen là một loại thuốc thường xuyên xuất hiện trong các tủ thuốc gia đình. Hy vọng qua bài viết, bạn đã có thể nắm được các thông tin về thuốc acetaminophen, liều dùng acetaminophen cũng như các trường hợp chỉ định, chống chỉ định để hạn chế dùng thuốc sai cách.

Link nội dung: https://ausp.edu.vn/index.php/thuoc-acetaminophen-cong-dung-cach-dung-lieu-dung-chi-dinh-a20811.html