Góc hỏi đáp: Sữa hết hạn bao lâu vẫn uống được?

Ngày ghi trên vỏ hộp sữa không nhất thiết chỉ ra rằng uống sữa hết hạn là không an toàn. Trên thực tế, hầu hết các loại sữa có thể được tiêu thụ vài ngày sau ngày in trên nhãn. Bài viết này sẽ giải thích ý nghĩa của ngày ghi trên vỏ hộp sữa và thời gian uống sữa an toàn sau ngày in trên vỏ.

Hạn sử dụng ghi trên vỏ hộp sữa có ý nghĩa gì?

Nhầm lẫn về dán nhãn thực phẩm chiếm gần 20% chất thải thực phẩm của người tiêu dùng ở Mỹ.

Điều này phần lớn là do Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) không quy định việc ghi ngày tháng trên các sản phẩm thực phẩm, ngoại trừ sữa công thức dành cho trẻ sơ sinh.

Một số nơi có đặt ra quy định có nên ghi ngày hết hạn trên sữa hay không và cách thức ghi nhãn, nhưng các quy định này khác nhau giữa các nơi khác nhau.

Điều này có nghĩa là bạn có thể thấy một số loại ngày tháng trên vỏ hộp sữa nhưng lại không mang ý nghĩa an toàn thực phẩm:

• Best if used by (tốt nhất nếu được sử dụng trước ngày): Ngày này cho biết thời điểm tiêu thụ sữa để có chất lượng tốt nhất.
• Sell by (chỉ được bày bán đến ngày): Ngày này có thể giúp các cửa hàng quản lý hàng tồn kho, vì nó cho biết thời điểm bán sữa để đảm bảo chất lượng tốt nhất.
• Use by (nên sử dụng ngày): Ngày này là ngày cuối cùng bạn có thể mong đợi sản phẩm có chất lượng cao nhất.

Do đó, ngày in trên bao bì có thể cho bạn biết khi nào chất lượng sẽ bắt đầu giảm. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là sữa của bạn sẽ hết hạn sử dụng và không còn an toàn khi uống ngay sau ngày đó.

Sữa hết hạn bao lâu vẫn uống được?

Ở Mỹ, hầu hết sữa mua từ cửa hàng tạp hóa đã được tiệt trùng.

Thanh trùng là một quá trình bao gồm làm nóng sữa để tiêu diệt các vi khuẩn có hại tiềm ẩn, bao gồm E. coli, Listeria và Salmonella. Nhờ vậy, thời hạn sử dụng của sữa được kéo dài thêm 2 - 3 tuần.

Tuy nhiên, quá trình thanh trùng không thể tiêu diệt hết vi khuẩn và những vi khuẩn còn sót lại sẽ tiếp tục phát triển, cuối cùng khiến sữa bị hỏng.

Một nghiên cứu cho thấy rằng nhiệt độ trong tủ lạnh ảnh hưởng lớn đến thời gian giữ sữa được lâu hay không sau hạn sử dụng. Chỉ đơn giản bằng cách giảm nhiệt độ tủ lạnh từ 6°C xuống 4°C, thời hạn sử dụng đã được kéo dài thêm 9 ngày.

Mặc dù không có khuyến nghị cụ thể nào, nhưng hầu hết các nghiên cứu đều cho thấy rằng miễn là được bảo quản đúng cách, sữa chưa mở nắp nhìn chung vẫn sử dụng tốt trong 5 - 7 ngày sau ngày hết hạn ghi trên bao bì, trong khi sữa đã mở nắp có thể sử dụng ít nhất 2 - 3 ngày sau ngày này.

Trừ khi sữa đã được bảo quản ổn định, không nên để sữa ở nhiệt độ phòng quá 2 giờ, vì điều này làm tăng nguy cơ mắc các bệnh thực phẩm.

Ngược lại, sữa nguyên liệu chưa được thanh trùng và có hạn sử dụng ngắn hơn. Uống loại này cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh thực phẩm.

Cuối cùng, sữa không làm lạnh, hay còn được gọi là sữa vô trùng hoặc ổn định, được sản xuất bằng phương pháp xử lý siêu nhiệt (UHT). UHT tương tự như phương pháp thanh trùng nhưng sử dụng nhiệt cao hơn, giúp các sản phẩm sữa chưa mở nắp an toàn khi bảo quản ở nhiệt độ phòng.

Sữa UHT chưa mở nắp nói chung có thể để được 2 - 4 tuần sau ngày in nếu được bảo quản trong tủ đựng thức ăn khô, mát và tối đa 1 - 2 tháng trong tủ lạnh. Tuy nhiên, sau khi đã mở nắp, sữa UHT nên được bảo quản trong tủ lạnh và dùng hết trong vòng 7 - 10 ngày.

Tất nhiên, bất kể ngày được dán nhãn, điều quan trọng là phải kiểm tra sữa của bạn trước để phát hiện bất kỳ dấu hiệu hư hỏng nào, chẳng hạn như mùi chua hoặc thay đổi kết cấu.

Cách bảo quản sữa được lâu hơn

Sữa có thể vẫn còn tốt trong vài ngày sau ngày bán hoặc hạn sử dụng. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể uống phải sữa hỏng nếu không bảo quản và xử lý đúng cách.

Dưới đây là một số mẹo về cách bảo quản sao cho sữa không bị hỏng nhanh chóng:

• Nếu sữa còn hạn sử dụng, hãy đặt sữa vào tủ lạnh càng sớm càng tốt sau khi mua.
• Giữ nhiệt độ tủ lạnh trong khoảng từ 3°C đến 4°C.
• Bảo quản sữa trên kệ bên trong tủ lạnh của bạn thay vì trên kệ ở cánh cửa tủ.
• Sau khi sử dụng, luôn đậy kín và nhanh chóng cho hộp vào tủ lạnh.

Mặc dù sữa có thể được đông lạnh trong tối đa 3 tháng, nhưng việc đông lạnh và rã đông sau đó có thể dẫn đến những thay đổi không mong muốn về kết cấu và màu sắc.

Làm thế nào để biết sữa còn uống được hay không?

Vì hạn sử dụng trên sữa không phải lúc nào cũng cho thấy sự an toàn nên cách tốt nhất để biết sữa có thể uống được hay không là sử dụng các giác quan của bạn.

Một trong những dấu hiệu đầu tiên cho thấy sữa của bạn đã hết hạn sử dụng là mùi thay đổi.

Sữa hỏng có mùi chua rõ rệt, đó là do axit lactic do vi khuẩn tạo ra. Các dấu hiệu hư hỏng khác bao gồm màu hơi vàng và kết cấu vón cục.

Uống sữa hỏng có nguy hiểm gì cho sức khỏe hay không?

Uống một hoặc hai ngụm sữa hỏng hầu như không gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng nào.

Tuy nhiên, tiêu thụ một lượng vừa phải hoặc nhiều có thể gây ngộ độc thực phẩm và dẫn đến các triệu chứng như buồn nôn, nôn, đau dạ dày và tiêu chảy.

Nếu các triệu chứng kéo dài hoặc trầm trọng hơn hoặc nếu bạn bắt đầu có dấu hiệu mất nước, hãy tìm đến bác sĩ gần nhất để tư vấn và điều trị kịp thời.

Do nhầm lẫn về nhãn mác trên hộp sữa, nhiều người tiêu dùng đã vứt bỏ sữa trước khi bị hỏng. Vì vậy, việc kiểm tra sữa của bạn trước khi uống luôn là điều quan trọng, nhưng hầu hết các loại sữa đều có thể uống được vài ngày sau ngày in trên nhãn. Để tránh lãng phí thực phẩm, sữa cũ có thể được dùng làm bánh hoặc kết hợp trong một vài món ăn hàng ngày.