Trò chơi dân gian tuổi thơ 8x, 9x chắc hẳn ai cũng đã một lần thử

Cùng với đó là những trò chơi tuổi thơ mà hầu hết là những trò rất đơn giản, không hiểu sao nó cực kì cuốn hút, mỗi khi chơi là quên mất cơm nước, quên luôn phải về nhà. 8x, 9x ơi hãy cùng Hoài Niệm TV quay về quá khứ, lục tìm những mảng ký ức tưởng chừng đã quên lãng cùng tổng hợp những trò chơi dân gian mà các bạn đã từng trải qua thời thơ ấu.

1. NHẢY DÂY: Hồi còn nhỏ chắc bạn nào cũng đã từng chơi nhảy dây rồi. Chiều nào học về cũng rủ tụi bạn trong xóm ra ngõ chơi, dây thun thì đi tìm trong nhà xem có không rồi gom lại một đống để đan lại chơi. Dây thun có nhiều thì thắt đôi, ít thì thắt đơn xong rồi thì “kéo búa bao” chọn ra 2 đứa cầm hai đầu dây căng ra cho tụi còn lại nhảy qua.

Lúc đầu thì để dây thấp rồi cứ sau mỗi lượt sẽ nâng dây cao lên, nếu có đứa nào vấp vào dây thì vào cầm dây thay cho 1 trong trong 2 đứa kia, cứ như thế đến tối thì về ăn cơm. Có lần mình nhảy bị vấp dây cắm mặt xuống đường đau phải biết nhưng mà vui, tuổi thơ chạy chơi mấy trò trầy da tróc vảy thế mà vui. Giờ đi dạo thấy bọn trẻ chơi nhảy dây là lại nhớ về những ngày đó, nhớ về dám bạn ngày xưa.

2. CHƠI CHUYỀN: “Cây mốt, cây mai, cái trai, cái hến, con nhện chăng tơ, quả mơ có hạt… là một bài hát đồng dao mà các cô bé thường hát khi chơi chuyển. Đây là trò chơi mà các bé gái vô cùng yêu thích, mặc dù nhiều bé không chơi được. Trò chơi này cần dụng cụ là một quả bóng hình tròn (có thể được thay bằng một quả găng, quả cam nhỏ hoặc quả ổi xanh) có thể cầm vừa tay và 10 que tre được vót tròn giống như que đũa. Tay phải cầm quả rồi tung lên không trung và nhặt từng que rồi bắt quả ngay khi rơi xuống.

Lặp đi lặp lại nếu quả rơi xuống đất thì mất lượt và chuyển sang bạn tiếp theo. Trò chơi này có 10 bàn cùng với 10 bài đồng dao cho từng bàn mà rất ít ai có thể thuộc được hết, may ra chỉ có các bà, các mẹ ngày xưa từng chơi nhiều mới nhớ. Mỗi bàn tính theo số lượng để nhặt que chuyển lên bàn thứ nhất nhặt 1 que, bàn thứ 2 thì nhặt 2 que,… cho đến bàn thứ 10 là kết thúc.

3. Ô ĂN QUAN: Ô ăn quan, hay còn gọi tắt là ăn quan hoặc ô quan là một trò chơi dân gian của trẻ em Việt Nam. Đây là trò chơi có tính chất chiến thuật thường dành cho hai người chơi và có thể sử dụng các vật liệu đa dạng, dễ kiếm để chuẩn bị cho trò chơi.

Ở bất cứ nơi đâu khi muốn bạn đều có thể chơi trò chơi ô ăn quan. Trò chơi được thiết kế với một bàn chơi được kẻ thành hình chữ nhật chia thành mười ô vuông đối xứng nhau 5 ô mỗi bên. Ở hai đầu của hình chữ nhật này kẻ hai hình vòng cung hướng ra phía bên ngoài được gọi là ô quan.

Các ô hình vuông ở hai bên được gọi là ô dân. Từng người chơi đi theo lượt của mình và sẽ di chuyển dân theo cách lựa chọn để có thể “ăn” được càng nhiều dân và quan hơn bạn chơi càng tốt và sẽ thắng khi không còn đủ số lượng dân để chơi. Trò chơi này chỉ chơi được hai người với nhau thôi nhé!

4. TRỒNG NỤ TRỒNG HOA: Đây là một trò chơi càng đông càng vui. Cách chơi là có 2 bạn ngồi đối diện nhau, 2 chân duỗi thẳng ra và chạm vào bàn chân của nhau, bàn chân của bạn này phải chồng lên bàn chân của bạn kia sao cho thẳng đứng. Các bạn khác chơi nhảy qua hai hai bàn chân dựng thẳng đó rồi lại nhảy về.

Sau đó một bạn lại chồng thêm một nắm tay lên ngón chân của bạn kia để làm nụ của hoa. Các bạn khác lại nhảy qua nhảy về sao cho không chạm vào nụ hoa ấy. Cứ thế xếp nụ hoa tiếp lên sau đó xòe cả bàn tay ra làm hoa để cho các bạn nhảy qua, bạn nào chạm phải thì bị loại. Đến khi tìm được người chiến thắng và thay đổi người trồng nụ trồng hoa khác.

5. NU NA NU NỐNG: Những người chơi trò này phải ngồi xếp hàng bên nhau và duỗi thằng chân ra. Một người trong hàng sẽ dùng tay đập nhẹ vào từng chân của mọi người và hát theo nhịp bài hát “Nu na nu nống” theo thứ tự từ chân đầu cho đến chân cuối. Khi từ cuối cùng của bài hát vang lên, các bạn trong hàng sẽ phải rút thật nhanh chân lại không để cho tay của người đang đập chạm vào.

Chân nào bị chạm vào sẽ bị loại hoặc bị phạt theo quy luật đã đề ra. Bài đồng dao thường được cải biên, tuy nhiên quen thuộc nhất vẫn là đoạn hát: “Nu na nu nống, đánh trống phất cờ, mở cuộc thi đua, chân ai sạch sẽ, gót đỏ hồng hào, không bẩn tí nào, được vào đánh trống”.

6. NHẢY LÒ CÒ: Kẻ 10 ô thành hình chữ nhật hoặc so le một ô rồi đến hai ô sau đó lại một ô… thắng nhau. Người chơi chọn một viên gạch nhỏ của riêng mình và thả vào ô đầu tiên tránh thả vào dòng kẻ hoặc ra ngoài. Sau đó, nhảy đi qua khắp các ô và phải bỏ qua ô có viên gạch ấy. Người chơi nhảy một chân vào ô đơn và gắng giữ thật thăng bằng để nhảy bật đi tiếp, Không được dừng lại quá lâu.

Khi nhảy tới hai ô sát nhau thì phải nhảy dang hai chân cho đứng giữa trong hai ô. Vòng về và đứng ở ô gần ô có gạch nhất, sau đó cúi lấy tay lấy viên gạch đó rồi nhảy ra khỏi vòng và tiếp tục nhảy mức tiếp theo. Khi đang di chuyển mà phạm quy thì người chơi phải dừng lại ngay và rồi để gạch nằm lại trong ô ở mức vừa mới hoàn tất.

7. BỊT MẶT BẮT DÊ: Bịt mắt bắt dê thích hợp cho mọi lứa tuổi đặc biệt là với trẻ con, do đó xuất hiện nhiều tại các vùng thôn quê Việt Nam, tại các hội làng cùng với kéo co, rồng rắn lên mây… Sự phổ biến của ‘’bịt mắt bắt dê’’ còn được thể hiện qua tranh Đông Hồ với màu sắc tươi sáng, đường nét nhí nhảnh. Để thích hợp cho nhiều người hơn, bịt mắt bắt dê đã có nhiều phiên bản, luật chơi khác nhau để tăng thêm phần thú vị.

Đây có lẽ là trò mình chơi từ bé lên tới lớp 12 còn chơi (lên 12 thì chơi trong ngày 26/3 trường tổ chức cho chơi). Lại tiếp tục chương trình tìm người không may làm người bị bịt mắt phải mò mẫm trong bóng tối để đi bắt dê.

Trong khi bạn kia bị bịt mắt thì mấy bạn còn lại chạy xung quanh võ tay để người bị bịt mắt tìm bắt, ai bị bắt được thì vào thay để bạn bị bịt mắt xem như xong một lượt. Ai bị bịt mắt mà lén hé ra là bị phạt thêm 2 lượt nữa.

8. BẮN BI: Đây là một trò chơi được các bé trai đặc biệt yêu thích. Chỉ cần vẽ một vòng tròn nhỏ ở giữa chỗ nào đó gọi là ‘’lỗ’’. Cách lỗ đó một đoạn vừa đủ xa thì kẻ thêm một vạch ngang làm điểm bắt đầu. Mỗi người chơi đều phải góp một số lượng bì bằng nhau, sau đó cho vào lỗ đã vẽ.

Những người chơi lần lượt bắn viên bi cái về phía lỗ. Viên bi của ai dùng lại ở vị trí cách lỗ gần nhất nhưng không được phép năm trong lỗ thì người đó được quyền dùng tay bắn bị lượt đầu tiên và cứ thể lần lượt bắn bi trong lỗ chạy ra ngoài thì được thu về cho đến người cuối cùng.

Cũng có một kiểu chơi là kẻ vạch xuất phát và cứ thể bắn chạm bị vào nhau thì được ăn viên bị đó về. Cuối cùng, cả bạn sẽ đếm xem ai được nhiều bi nhất sẽ thắng.

9. RỒNG RẮN LÊN MÂY: Rồng rắn lên mây là trò chơi rất được những trẻ em nông thôn yêu thích, trong lúc chơi có câu hỏi đồng dao rất hay “Rồng rắn lên mây có cái cây lúc lắc, có cái nhà điểm binh, hỏi thầy thuốc có nhà hay không?”. Đây là một trò chơi càng đông càng vui.

Một bạn trẻ bị làm thầy thuốc và đứng đối diện với những người xếp thành hàng làm rồng rắn. Các bạn làm rồng rắn túm lấy đuôi áo của nhau tạo thành một đường thẳng nối liền. Người đứng đầu thường được chọn phải là bạn to con nhất, khỏe nhất trong nhóm đó để có thể bảo vệ được những “đứa con” phía sau. Rồng rắn chạy đi chạy lại, lượn vòng vèo khắp nơi và đọc câu đồng dao quen thuộc: “Rồng rắn lên mây có cái cây lúc lắc, có cái nhà điểm binh, hỏi thấy thuốc có nhà hay không?”.

Thầy thuốc trả lời “Có” hay “Không” rồi đuổi bắt đoàn rồng rắn. Khi đó, đứa trẻ đứng đầu phải dạng tay thật rộng ra để cản thầy thuốc. Thầy thuốc phải cố gắng tìm mọi cách để bắt bằng được trẻ cuối cùng trong đoàn rồng rắn đó. Nếu thấy thuốc bắt được bạn ở đuôi thì bạn đó sẽ bị loại. Trò chơi cứ vậy bắt đầu lại từ đầu đến khi đoàn rồng rắn bị ngắn dần đi. Có thể trong lúc chạy, rồng rắn bị đứt khúc hoặc bị ngã và tách khỏi nhau thì cũng bị thua nhé!

10. TRỐN TÌM 5 10 15 20: Trốn tìm là một trong những trò chơi dân gian được rất nhiều bạn nhỏ yêu thích. Trò chơi không chỉ mang tính giải trí mà còn mang tính gắn kết người chơi với nhau.

Đây là một trò chơi mà dù trẻ em ở thành thị hay nông thôn đều đã chơi qua. Cả nhóm chơi oẳn tù xì và ai thua sẽ phải đứng xoay mặt vào cột, bịt mắt và đếm từ 0 đến một con số được nhóm quy định trước. Những người còn lại sẽ đi tìm bất kỳ một nơi nào cảm thấy kín đáo để trốn vào đó. Sau khi người kia đếm xong các số, người đếm đó sẽ đi tìm những người đang trốn và chú ý phải giữ vị trí cột vừa đứng không để những người đang trốn có cơ hội chạy ra vỗ tay vào cột đó. Nếu vỗ nhanh, người đếm phải bịt mặt và làm lại vòng khác.

Đây là một trò chơi rất dễ và đòi hỏi vừa nhanh nhạy và phải vừa tinh ranh. Nếu nhớ lại nó, hãy rủ lũ bạn cùng chơi ngay nhé!

11. THẢ DIỀU: Thả diều là một trò chơi quen thuộc và mang bao ước mơ của lũ trẻ vùng quê yên bình, quanh năm thơm mùi lúa rạ. Những cánh diều đang bay trên bầu trời cao và xanh kia được lấy các nan tre làm sườn tựa hình thoi, giấy tập hay các loại giấy màu được phết keo rồi dán lên những thanh tre đó và có thể được nối thêm đuôi dài bằng giấy hay dây ni-lông nhiều màu sắc, khi gặp gió sẽ càng thêm phấp phới.

Người khéo tay có thể làm thêm những ống sáo nhỏ gắn kèm vào thân diều, để khi lên cao sẽ phát ra tiếng kêu vang vọng cả một bầu trời. Diều được mắc vào một cuộn dây thật dài và chắc, sau đó thả ngược theo hướng gió lên bầu trời nhờ sự khéo léo diều khiển của người chơi.

12. TẠT LON: Tận dụng những lon sữa bò, lon nước ngọt hoặc những lon bia của ba, để rủ những đám bạn ra ngoài để chơi trò tạt lon này.

Chơi trò này phải tìm những chiếc dép thật nặng, để khi quăng ra thì dép sẽ dễ trúng vào lon hơn và tránh được tình trạng mất dép sau những lần chơi tạt lon nữa.

Khi chơi trò tạt lon bạn sẽ có những tràng cười đau cả bụng, vì trong một đám chơi lúc nào cũng sẽ có đứa quăng nhiệt tình lên nóc nhà, rồi khi về sẽ bị mẹ mắng cho một trận.

13. ĐÁNH SỎI: Còn có cái tên khác là rải ranh, trò chơi được tổ chức theo nhóm nhỏ từ 2-4 người. Người chơi sẽ cần chuẩn bị từ 15 cho tới 20 viên sỏi tùy ý. Cách chơi cũng rất đơn giản, bạn chọn 5 hòn sỏi trước, nắm trong tay rồi sau đó tung lên, tiếp theo nhanh chóng úp lòng bàn tay xuống để đỡ lấy những viên sỏi vừa được tung lên. Bạn sẽ đỡ lấy một viên, những viên còn lại để rơi xuống đất rồi chọn đôi, ba, tư hoặc năm. Ở một số vùng miền, lưu ý đó là khi chọn các viên sỏi, nếu bạn lỡ chạm vào các viên khác, lượt chơi sẽ được nhường lại cho người chơi khác.

Sau khi thu thập được hết tất cả các viên sỏi ban đầu, ai có được nhiều hơn sẽ chiến thắng và giành được quyền đi trước cho lượt sau.

14. BANH ĐŨA: Không chỉ những bạn gái, mà các bạn trai cũng thích mê với trò chơi banh đũa này đấy. Trò chơi này là sự kết hợp nhịp nhàng giữa tay và mắt, nghe thì có vẻ đơn giản nhưng muốn thắng đám bạn dễ dàng thì bạn cần phải luyện tập nhiều đấy. Với 1 trái banh tennis và 10 cây đũa, là bạn có thể chơi trò này cả ngày không chán luôn. Sợ mẹ la nên mình không dám lấy đũa, mà sẽ đi tuyển chọn những nhánh cây thẳng, tròn trịa để chơi.

Cứ như thế các trò chơi được lũ trẻ chơi xoay vòng mỗi ngày, cứ thế ký ức tuổi thơ lớn lên cùng năm tháng. Lâu ngày gặp lại đám bạn cũ, cùng nhau kể lại khoảng thời gian ấy, khoảng thời gian mà tụi mình đã rất rất vui. Dù đã qua nhiều thế hệ, những trò chơi đó sẽ mãi là một phần ký ức trong mỗi chúng ta. Tuổi thơ của bạn có “dữ dội” như vậy không?