Cảm giác mệt mỏi, đau nhức khắp cơ thể và nghẹt mũi khi bị cảm lạnh khiến chúng ta cảm thấy khó chịu và không thể hoạt động như bình thường. Trong khi có những biện pháp chăm sóc cơ bản, nhưng việc chọn lựa phương pháp phù hợp để đối phó với căn bệnh này cũng là một thách thức. Vậy bị cảm nên làm gì để giảm nhẹ triệu chứng và nhanh chóng hồi phục?
Cảm lạnh là gì?
Cảm lạnh là một trong những loại bệnh viêm đường hô hấp trên phổ biến nhất, thường xuất hiện trong khoảng thời gian chuyển mùa, từ tháng 9 đến tháng 4 của năm sau. Đối với những đối tượng dễ mắc bệnh này như trẻ nhỏ, người già và những người có hệ miễn dịch yếu, cảm lạnh trở thành một thách thức đáng kể. Ví dụ, trẻ nhỏ dưới 6 tuổi có khả năng mắc bệnh cảm lạnh từ 6 đến 8 lần mỗi năm khiến cho quá trình phòng và điều trị trở nên cần thiết hơn.
Triệu chứng của cảm lạnh không chỉ gây phiền toái mà còn ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và khả năng hoạt động hàng ngày của người bệnh. Những triệu chứng thường gặp như đau họng, nghẹt mũi, ho, và cảm giác mệt mỏi có thể làm suy giảm năng suất làm việc và gây ra sự không thoải mái.
Mặc dù đã có nhiều nỗ lực nghiên cứu và phát triển, nhưng hiện vẫn chưa có phương pháp phòng ngừa bệnh cảm lạnh một cách hoàn toàn hiệu quả. Các biện pháp phòng tránh hiện tại chủ yếu tập trung vào việc tăng cường hệ miễn dịch và sức đề kháng tự nhiên, cùng với việc thúc đẩy lối sống lành mạnh và tránh tiếp xúc với những nguồn lây nhiễm tiềm ẩn. Tuy nhiên, việc duy trì các biện pháp này có thể giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và làm giảm đi sự nghiêm trọng của triệu chứng khi bị cảm lạnh.
Nguyên nhân gây cảm lạnh
Bệnh cảm lạnh là một trong những căn bệnh phổ biến nhất, do virus Rhinovirus gây ra. Tuy nhiên, thực tế, có hơn 200 chủng virus khác nhau có thể gây ra bệnh cảm lạnh. Điều này giải thích tại sao người bệnh có thể bị tái nhiễm nhiều lần trong cuộc đời của họ.
Virus gây cảm lạnh thường lây truyền thông qua tiếp xúc trực tiếp với các giọt bắn chứa virus, phát tán ra ngoài không khí khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc tiếp xúc gần gũi. Ngoài ra, virus này cũng có thể tồn tại ở môi trường bên ngoài trong một khoảng thời gian, khiến cho việc chạm vào các bề mặt mà virus đã tiếp xúc có thể là nguyên nhân khiến trẻ em dễ mắc bệnh khi chạm vào mắt, mũi hoặc miệng mà không hề biết.
Có một số yếu tố đặc biệt làm tăng nguy cơ mắc bệnh cảm lạnh:
- Tình trạng sức khỏe suy yếu: Khi cơ thể chúng ta suy nhược, không được nghỉ ngơi đầy đủ và phải liên tục vận động mạnh, đây là điều kiện lý tưởng cho vi rút tấn công.
- Thói quen ăn uống không lành mạnh: Tiêu biểu như việc ăn uống thức ăn quá lạnh, đặc biệt là uống nước đá vào buổi tối, có thể làm cho cơ thể trở nên dễ bị lạnh và giảm khả năng chống chọi với vi rút.
- Tình trạng tinh thần không ổn định: Stress, suy nhược tinh thần, cũng như bỏ bữa, đều làm suy giảm hệ thống miễn dịch của cơ thể, mở cánh cửa cho virus xâm nhập một cách dễ dàng hơn.
Vậy, bị cảm nên làm gì? Cùng tìm hiểu ở phần dưới đây.
Bị cảm nên làm gì?
Theo truyền thống dân gian, có một loạt các phương pháp tự nhiên để giảm nhẹ triệu chứng cảm lạnh mà không cần dùng thuốc. Dưới đây là một vài gợi ý cho bạn khi thắc mắc bị cảm nên làm gì.
Vệ sinh mũi sạch sẽ
Để đảm bảo sức khỏe của mũi, bạn cần làm sạch mũi một cách đúng cách. Cảm lạnh thường làm mũi của bạn tắc nghẽn và khó chịu. Để ngăn chặn sự xâm nhập của dịch nhầy vào sâu trong mũi, hãy hỉ mũi. Đặt một ngón tay lên cánh mũi và ấn nhẹ, sau đó thở mạnh ra bằng lỗ mũi còn lại. Đảm bảo rửa tay kỹ trước và sau khi làm sạch mũi để tránh lây nhiễm bệnh cho người khác.
Vệ sinh bằng nước muối loãng
Vệ sinh miệng và họng bằng dung dịch nước muối loãng cũng là một biện pháp hiệu quả để làm dịu cơn đau và kháng viêm. Sử dụng dung dịch nước muối ấm để súc miệng 2 - 4 lần mỗi ngày có thể giúp bạn nhanh chóng hồi phục.
Tắm nước nóng
Tắm nước nóng dưới vòi sen cũng là một cách tốt để giữ ẩm và thông mũi, giúp bạn dễ dàng hơn trong việc hít thở. Tránh tắm nước lạnh, vì điều này có thể làm giảm nhiệt độ cơ thể đột ngột, làm cho tình trạng cảm lạnh trở nên trầm trọng hơn.
Uống nhiều nước nóng
Uống nhiều nước nóng thực sự mang lại nhiều lợi ích cho việc điều trị cảm lạnh như giúp làm tan đờm, giảm ho và làm dịu cơn đau họng. Bạn cũng có thể thêm vài lát gừng hoặc pha mật ong và chanh vào cốc nước nóng để tăng cường hiệu quả trị bệnh.
Dùng tinh dầu
Sử dụng tinh dầu như tinh dầu tràm, bạc hà hay long não có hiệu quả trong việc phòng và điều trị cảm lạnh thông thường. Việc thoa một ít tinh dầu vào vùng dưới mũi giúp thông mũi và giảm đau. Bạn có thể thoa tinh dầu vào lòng bàn chân, thái dương hoặc tắm với nước ấm pha một vài giọt tinh dầu để ngăn ngừa cảm lạnh.
Chườm nóng hoặc chườm lạnh
Chườm nóng hoặc lạnh xung quanh vùng xoang tắc nghẽn có thể giảm khó chịu ở vùng mũi. Chườm khăn nóng có thể giảm áp lực ở phần xoang mũi và làm cho dịch nhầy trong mũi lỏng hơn, trong khi chườm khăn lạnh có thể làm co lại các mạch máu ở vùng xoang mũi, giúp giảm đau nhanh chóng.
Kê cao gối khi ngủ
Kê gối cao khi ngủ giúp hỗ trợ việc hít thở dễ dàng hơn khi bị cảm lạnh.
Nghỉ ngơi hợp lý
Khi bị cảm lạnh, hãy dành thêm thời gian nghỉ ngơi và hạn chế hoạt động. Một chế độ nghỉ ngơi hợp lý sẽ giúp cơ thể bạn phục hồi nhanh chóng và tăng cường sức đề kháng.
Hạn chế ra ngoài nếu có thể và khi cần thiết, hãy đảm bảo mặc đủ ấm và đeo khẩu trang để bảo vệ sức khỏe.
Bị cảm lạnh kiêng gì?
Khi bị cảm lạnh, ngoài những gợi ý bị cảm nên làm gì ở phần trên, việc kiêng một số thói quen và thực phẩm cũng rất quan trọng để giảm bớt triệu chứng và nhanh chóng hồi phục. Dưới đây là một số điều bạn nên kiêng khi bị cảm lạnh:
- Hạn chế tiếp xúc với khói thuốc: Hút thuốc và tiếp xúc với khói thuốc có thể gây kích ứng cho mũi, họng và phổi, đặc biệt là đối với người đang bị cảm lạnh.
- Không sử dụng thuốc kháng sinh: Thuốc kháng sinh không hiệu quả đối với cảm lạnh do virus, chỉ nên sử dụng khi bị nhiễm trùng do vi khuẩn.
- Tránh các chất kích thích như rượu và bia: Các loại thức uống này có thể làm tăng sự phát triển của virus gây cảm lạnh và ảnh hưởng xấu đến khả năng hồi phục của cơ thể.
- Không sử dụng caffeine: Caffeine trong các thức uống hàng ngày như soda và cafe có thể gây tình trạng sốc glucose và kéo dài thời gian bệnh cảm lạnh.
- Hạn chế thực phẩm giàu protein và chất béo: Tránh ăn quá nhiều tôm, trứng, cá, cua và các thực phẩm chứa nhiều chất béo để không gây tích tụ quá nhiều năng lượng trong cơ thể và không làm tăng tình trạng viêm nhiễm.
- Không dùng nước giải khát và nước ép trái cây có đường hóa học: Đồ uống này có thể ảnh hưởng xấu đến hoạt động của hệ miễn dịch.
- Tránh thực phẩm chế biến nhiều gia vị mặn: Thực phẩm này có thể làm giảm lượng lysozyme trong nước bọt, gây tổn thương cho họng và làm cảm lạnh kéo dài hơn.
- Kiêng các loại thực phẩm như sữa, phô mai, thực phẩm cay nóng, thịt đỏ, thực phẩm chế biến sẵn, thực phẩm chiên rán và các thực phẩm gây kích ứng khác.
Bài viết trên đã giúp bạn trả lời được thắc mắc bị cảm nên làm gì. Việc tuân thủ các biện pháp phòng tránh như rửa tay thường xuyên, đeo khẩu trang khi cần thiết và hạn chế tiếp xúc với người bệnh có thể giúp ngăn chặn sự lây lan của virus. Đồng thời, duy trì một lối sống lành mạnh với chế độ dinh dưỡng cân đối, ngủ đủ giấc và thường xuyên vận động cũng là yếu tố quan trọng giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh. Hãy nhớ rằng, việc chăm sóc sức khỏe không chỉ là trách nhiệm của bản thân mình mà còn là cách để bảo vệ sức khỏe của toàn xã hội.
Xem thêm:
- Phân biệt cảm cúm với cảm lạnh: Làm thế nào để nhận biết?
- Tắm xong bị cảm lạnh phải làm sao? Các thói quen cần tránh
