1. Mụn đinh râu là mụn gì, biểu hiện ra sao?
1.1. Mụn đinh râu là loại mụn gì?
Mụn đinh râu dạng là dạng mụn nhọt có độc chủ yếu do tụ cầu khuẩn Staphylococcus aureus, một số vi nấm và vi khuẩn khác gây ra. Do mụn có cồi khá giống cây đinh nên được gọi là đinh râu. Nhìn bên ngoài mụn sưng đỏ, có mủ màu vàng hoặc trắng hơi giống mụn trứng cá nhưng khi cử động cơ sẽ cảm thấy rất đau nhức.
Staphylococcus aureus là tác nhân chính gây ra mụn đầu đinh
1.2. Các biểu hiện của mụn đinh râu
Tùy theo mỗi giai đoạn phát triển mà mụn đinh râu sẽ có các biểu hiện khác nhau:
- Giai đoạn viêm tấy (thời kỳ đầu): nốt tổn thương dạng u đỏ hơi đau, cộm và cứng ở dưới da. Một số trường hợp mọc mụn đinh râu giai đoạn này còn thấy mệt mỏi, buồn nôn, ăn không ngon miệng, sốt, rét run nếu vi khuẩn có độc tố mạnh.
- Giai đoạn hóa mủ và có ngòi: tổn thương chuyển từ cứng cộm sang mềm, có mủ, bớt đau nhưng trong mụn có ngòi nổi đầu lên như chiếc đinh, các biểu hiện nhiễm trùng đã bớt nghiêm trọng hơn thời kỳ đầu.
- Giai đoạn thoát mủ: tổn thương mềm nhũn, vỡ và chảy mủ khiến cho ngòi thoát ra ngoài, ổn định và thành sẹo. Các triệu chứng nhiễm trùng và đau giảm dần rồi biến mất hoàn toàn.
2. Tác nhân gây nên mụn đinh râu
Điều kiện chính để hình thành mụn đinh râu là sự hoạt động mạnh mẽ của tuyến bã nhờn khiến cho lỗ chân lông bị tắc nghẽn và bị viêm nang lông. Ngoài ra, một số tác nhân sau cũng làm cho mụn bùng phát:
- Hormone rối loạn trong các giai đoạn tuổi dậy thì, sau sinh, mãn kinh.
- Dị ứng côn trùng, môi trường, thức ăn.
- Di truyền do thế hệ trước trong gia đình có người mọc mụn đinh râu.
3. Mụn đinh râu nguy hiểm không, xử lý như thế nào mới đúng?
3.1. Tính chất nguy hiểm của mụn đinh râu
Mụn đinh râu hay mọc ở vùng da miệng, mũi và đây là nơi tập trung rất nhiều dây thần kinh quan trọng nên nếu nặn mụn quá sớm dễ lây cho vùng da lân cận hoặc nặn không đúng cách có thể dẫn đến viêm tắc tĩnh mạch, co thắt cơ, nhiễm trùng máu đe dọa tính mạng.
Nặn mụn đinh râu không đúng cách dễ gặp biến chứng nguy hiểm
Thông thường, mụn đinh râu có thể tự khỏi sau một khoảng thời gian 6 - 8 ngày. Tuy nhiên, nếu người có nhiều bệnh lý, thể trạng yếu thì dễ bị nhiễm khuẩn nghiêm trọng, viêm tấy lan tỏa hàm mặt, viêm tắc tĩnh mạch xoang hang, viêm màng não,...
3.2. Xử lý với mụn đinh râu
Mụn đinh râu là kết quả của sự tấn công từ nhóm khuẩn tụ cầu và liên cầu, chúng dễ tấn công gây hại tế bào máu và hệ thần kinh. Do đó, trong việc xử lý với loại mụn này cần đảm bảo nguyên tắc tránh làm kích ứng mụn để tránh biến chứng.
Ngay khi mụn đinh râu xuất hiện không được phép nặn mà cần chăm sóc vùng tổn thương đúng cách. Mỗi giai đoạn phát triển của mụn nên có cách xử lý phù hợp như sau:
- Giai đoạn đầu: do mụn mới hình thành nên cần vệ sinh da sạch và hạn chế dùng mỹ phẩm che mụn để tránh gây bí tắc làm tình trạng viêm nhiễm nặng hơn.
- Giai đoạn thứ hai: không dùng tay kiểm tra nốt mụn, cần thường xuyên dùng nước muối sinh lý lau rửa nhẹ nhàng vùng da có mụn.
- Giai đoạn thứ ba: tùy mức độ mụn nặng nhẹ mà xử lý phù hợp. Trường hợp nhẹ nên để mụn tự vỡ rồi dùng gạc y tế để nặn sạch mủ và ngòi mụn; còn nếu viêm nặng thì nên đến chuyên khoa da liễu để có biện pháp khắc phục an toàn.
Những nốt mụn sưng to cũng có thể chườm ấm để thúc đẩy quá trình rút mủ diễn ra nhanh hơn, giúp vết loét da nhanh lành. Cách chườm ấm là ngâm mụn trong nước ấm hoặc lấy một chiếc khăn sạch nhúng nước ấm rồi đắp lên mụn trong 20 phút vài lần mỗi ngày.
Mụn đinh râu phát triển nhanh, đau nhức nghiêm trọng cần thăm khám bác sĩ để xử lý an toàn
Sau khi chạm vào mụn đinh râu cần rửa sạch tay. Tất cả vật dụng đã chạm vào vùng mụn cũng cần được làm sạch và tránh dùng chung với người khác để tránh tạo cơ hội cho tác nhân gây mụn lây lan cho người khác.
Trường hợp đã xử lý mụn đinh râu đúng cách tại nhà nhưng mụn không có dấu hiệu lành sau vài ngày, trở nên to hơn hay xuất hiện các dấu hiệu khác kèm theo, nhất là sốt thì cần đi khám bác sĩ chuyên khoa da liễu ngay. Để can thiệp y tế, bác sĩ thường chích mụn và loại bỏ chân mụn bằng một cây kim đã được khử trùng. Một số trường hợp có thể bác sĩ sẽ thu mủ từ nốt mụn để gửi đến phòng thí nghiệm xác định vi khuẩn gây mụn và kiểm tra khả năng nhạy cảm với thuốc kháng sinh.
Đại đa số trường hợp mọc mụn đinh râu không cần phải dùng đến thuốc kháng sinh. Chỉ những trường hợp sau mới cân nhắc điều trị thuốc bằng kháng sinh như: nhiễm khuẩn MRSA, bị viêm mô tế bào, hệ miễn dịch bị suy yếu, lan nhiễm trùng sang các bộ phận khác. Sau điều trị khoảng 2 - 3 tuần, tổn thương sẽ lành lại hoàn toàn.
Chăm sóc mụn đinh râu đúng cách là yếu tố quyết định việc không xảy ra biến chứng. Vì thế, trong quá trình xử lý mụn cần chú ý:
- Tránh ăn những thực phẩm có tính nóng và đồ ăn nhiều dầu mỡ.
- Giảm thiểu sử dụng chế phẩm và sữa động vật.
- Không dùng tay sờ vào mụn.
- Chú ý vệ sinh nhẹ nhàng và sạch sẽ ở vùng da mọc mụn.
- Tuyệt đối không dùng bất cứ phương pháp dân gian nào để xử lý mụn.
Nhìn chung, mụn đinh râu nếu được nhận diện và xử lý đúng cách sẽ an toàn nhưng trong tình huống ngược lại, nó sẽ đẩy bạn vào hoàn cảnh nguy hiểm. Vì thế, ngay khi mụn xuất hiện bạn nên theo dõi diễn tiến, nhận biết sớm các trường hợp nghiêm trọng, kịp thời đến bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn khắc phục đúng cách.
Nếu bị mọc mụn đinh râu và băn khoăn tìm hướng xử trí an toàn, quý khách hàng có thể gọi đến hotline 1900 56 56 56 đặt lịch khám cùng bác sĩ chuyên khoa của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC để được chẩn đoán và tư vấn biện pháp điều trị hiệu quả.