Khổ qua, hay còn gọi là mướp đắng, là một loại rau quả phổ biến trong ẩm thực Việt Nam, nổi bật với vị đắng đặc trưng. Không chỉ là nguyên liệu chính cho nhiều món ăn ngon, khổ qua còn chứa nhiều dưỡng chất quý giá, mang lại vô số lợi ích cho sức khỏe.
Tuy nhiên, nhiều người vẫn thắc mắc về lượng calo trong khổ qua, với hàm lượng calo thấp nhưng lại giàu vitamin và khoáng chất, khổ qua trở thành sự lựa chọn lý tưởng cho những ai muốn duy trì cân nặng hoặc cải thiện sức khỏe.
Hãy cùng Yoursupp tìm hiểu xem liệu khổ qua bao nhiêu calo và khám phá những lợi ích tuyệt vời mà loại rau quả này mang lại cho cơ thể nhé!
Khổ qua bao nhiêu calo?
Nói về lượng calo, khổ qua thực sự là một lựa chọn lý tưởng cho những ai đang tìm kiếm một chế độ ăn uống ít calo. Trong 100g khổ qua tươi, chỉ chứa khoảng 34 calo, một con số rất thấp, phù hợp cho những ai muốn giảm cân hoặc duy trì cân nặng khỏe mạnh.
- Lipid: 0,2 g
- Chất béo bão hòa: 0g
- Cholesterol: 0mg
- Natri: 13mg
- Kali: 602mg
- Carbohydrate: 7g
- Chất xơ: 1,9g
- Đường: 1g
- Protein: 3,6g
- Vitamin C: 55,6 mg
- Canxi: 42mg
- Sắt: 1mg
- Vitamin D: 0 IU
- Vitamin B6: 0,8mg
- Vitamin B12: 0µg
- Magnesi: 94mg
Ngoài thắc mắc "Khổ qua bao nhiêu calo?", nhiều người cũng rất quan tâm đến lượng calo trong các món ăn được chế biến từ khổ qua. Điều này không chỉ giúp họ kiểm soát chế độ dinh dưỡng mà còn đảm bảo bữa ăn gia đình đầy đủ chất mà không lo dư thừa năng lượng.
Các món ăn từ khổ qua cũng rất đa dạng và ít calo nếu biết chế biến hợp lý.
Chẳng hạn:
- Khổ qua xào trứng gà có khoảng 150 kcal cho mỗi 100g khổ qua kèm với 2 quả trứng gà
- Khổ qua nhồi thịt với 175 kcal cho mỗi 100g khổ qua và 100g thịt ba chỉ.
- Một món ăn không thể thiếu trong thực đơn hàng ngày chính là canh khổ qua, lượng calo trong canh sẽ thay đổi tùy theo cách nêm nếm gia vị và lựa chọn nhân. Với nhân tôm, nhân thịt hoặc nhân cá thác lác, lượng calo sẽ dao động từ 165 đến 200 calo.
Điều này không chỉ chứng tỏ sự linh hoạt của khổ qua trong chế biến món ăn mà còn phản ánh sự cân bằng giữa dinh dưỡng và lượng calo trong thực đơn hàng ngày.
Công dụng của khổ qua tới sức khỏe
Kiểm soát đường huyết
Khổ qua có khả năng hỗ trợ kiểm soát đường huyết nhờ chứa các hợp chất tự nhiên như charantin, polypeptide-P và vicine, có tác dụng tương tự insulin. Những hợp chất này giúp hạ thấp lượng đường trong máu bằng cách cải thiện sự hấp thụ glucose và tăng cường hiệu quả hoạt động của insulin trong cơ thể.
Ngoài ra, khổ qua còn kích thích quá trình tiết insulin từ tuyến tụy, từ đó giúp điều chỉnh lượng đường máu một cách tự nhiên và ổn định hơn. Chính vì vậy, khổ qua được coi là thực phẩm hữu ích cho những người mắc tiểu đường loại 2, giúp kiểm soát bệnh một cách an toàn và hiệu quả mà không cần dùng nhiều thuốc.
Việc tiêu thụ khổ qua thường xuyên, dù dưới dạng món ăn hay nước ép, có thể giúp giảm thiểu nguy cơ tăng đột ngột đường huyết sau bữa ăn và duy trì mức đường huyết ổn định.
Phòng chống ung thư
Khổ qua chứa hàm lượng lớn protein và vitamin C, giúp tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể, từ đó hỗ trợ tiêu diệt các tế bào ung thư.
Bên cạnh đó, nước cốt khổ qua chứa hợp chất protein tựa như Alkaloid, có tác dụng tăng cường hoạt động của các thực bào, giúp cơ thể chống lại các tế bào ung thư.
Ngoài ra, các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng hạt và quả khổ qua có khả năng chống lại bệnh ung thư bạch cầu và một số loại virus.
Đặc biệt, cao chiết xuất từ khổ qua đã được chứng minh có khả năng ức chế sự phát triển của ung thư tuyến tiền liệt thông qua việc ngăn chặn hoạt động của enzyme guanilate cyclase, từ đó ngăn chặn sự tăng trưởng của tế bào ung thư tuyến tiền liệt trong các thí nghiệm in vitro (trong ống nghiệm).
Với các đặc tính này, khổ qua được xem là một trong những thực phẩm tự nhiên có tiềm năng phòng ngừa và hỗ trợ điều trị ung thư.
Hỗ trợ tiêu hóa
Khổ qua chứa nhiều chất xơ, giúp thức ăn được tiêu hóa dễ dàng hơn, đồng thời ngăn ngừa và phòng chống các bệnh về đường tiêu hóa. Đối với những người gặp vấn đề về đường ruột như đau dạ dày, viêm đại tràng hay táo bón, khổ qua là một "bài thuốc" tự nhiên tuyệt vời nhờ khả năng kích thích tiêu hóa và loại bỏ chất thải ra khỏi cơ thể, giúp duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh.
Thanh nhiệt, giải độc
Khổ qua rất giàu chất chống oxy hóa, giúp loại bỏ độc tố ra khỏi cơ thể. Hơn nữa, nhờ có vị đắng đặc trưng, khổ qua còn có tác dụng ức chế quá trình hưng phấn của trung tâm điều nhiệt, giúp cơ thể hạ nhiệt và giải độc.
Đây cũng là lý do tại sao khổ qua được coi là thực phẩm tốt cho gan mật và giúp làm mát máu, đặc biệt hữu ích trong mùa nóng hoặc khi cơ thể cần thanh lọc.
Tốt cho da và mắt
Khổ qua có hàm lượng chống oxy hóa cao và vitamin A, C, có lợi cho sức khỏe của da và mắt. Những dưỡng chất này giúp làm chậm quá trình lão hóa, cải thiện tình trạng mụn trứng cá, và hỗ trợ điều trị các vấn đề về da khác.
Đặc biệt, khổ qua còn giúp điều trị hiệu quả các bệnh nhiễm trùng da như nấm ngoài da, bệnh vẩy nến, và ngứa nhờ khả năng kháng viêm và kháng khuẩn tự nhiên.
Ngoài ra, khổ qua còn tốt cho tóc. Nước ép khổ qua có thể tăng cường độ bóng cho tóc, đồng thời giúp giảm tình trạng gàu, rụng tóc, và chẻ ngọn, mang lại mái tóc khỏe mạnh hơn. Các dưỡng chất trong khổ qua không chỉ bảo vệ da và tóc mà còn góp phần cải thiện thị lực, bảo vệ đôi mắt khỏi các tổn thương do quá trình lão hóa.
Chống viêm và kháng khuẩn
Các hợp chất có trong khổ qua như cucurbitacin có tác dụng kháng viêm, giúp làm dịu các phản ứng viêm nhiễm trong cơ thể.
Khổ qua còn có khả năng kháng khuẩn, giúp bảo vệ cơ thể khỏi một số vi khuẩn có hại.
Gợi ý thực đơn với khổ qua
1. Canh khổ qua nhồi cá thác lác
Canh khổ qua nhồi cá thác lác là một món ăn truyền thống, ngon miệng và bổ dưỡng, đặc biệt phù hợp cho những ai yêu thích vị thanh mát và đắng nhẹ của mướp đắng.
Nguyên liệu:
- Khổ qua: 2-3 quả
- Cá thác lác: 300g (có thể thay thế bằng các loại cá khác)
- Nấm mèo: 50g (ngâm nở, băm nhỏ)
- Hành tím: 2-3 củ (băm nhỏ)
- Hành lá: 2-3 cây (băm nhỏ)
- Muối, tiêu, nước mắm, đường, hạt nêm
- Nước dùng: 1-1.5 lít
Cách làm:
- Rửa sạch khổ qua, cắt bỏ hai đầu và bổ dọc theo chiều dài.
- Dùng muỗng hoặc dao cắt bỏ phần ruột bên trong để có khoảng trống nhồi nhân.
- Thịt cá thác lác rửa sạch, cho vào bát.
- Thêm nấm mèo, hành tím, hành lá, muối, tiêu, nước mắm, đường và hạt nêm vào trộn đều.
- Dùng tay nhồi hỗn hợp cá vào bên trong khổ qua đã chuẩn bị.
- Đun nước dùng trong nồi đến khi sôi.
- Khi nước sôi, cho khổ qua nhồi cá vào nồi, hạ lửa nhỏ và ninh trong khoảng 15-20 phút cho đến khi khổ qua chín mềm và cá chín tới.
- Nêm nếm gia vị cho vừa miệng.
- Múc canh ra tô, có thể rắc thêm chút hành lá và tiêu lên trên để tăng hương vị.
- Ăn nóng cùng với cơm.
2. Gỏi khổ qua
Không chỉ mang đến hương vị tươi mát và hấp dẫn, món gỏi này còn là nguồn cung cấp vitamin và khoáng chất phong phú, giúp tăng cường sức khỏe, đặc biệt là hệ miễn dịch, thích hợp cho những ai yêu thích ẩm thực thanh đạm và muốn giữ gìn vóc dáng.
Nguyên liệu:
- Khổ qua 2 trái nhỏ (250g)
- Mì căn 2 miếng
- Nấm bào ngư xám 200g
- 50g cà rốt
- Boa-rô: 1 cây
- 1 muỗng canh mè rang
- Dầu ăn: 200g
- Muối, hạt nêm chay, nước mắm chay, đường, chanh, tương ớt
Cách làm:
- Rửa sạch khổ qua, cắt bỏ hai đầu, bổ dọc và lấy ruột, ngâm trong nước muối 10 phút rồi rửa lại và để ráo.
- Rửa sạch nấm bào ngư, xé nhỏ; bào sợi cà rốt; rửa sạch boa-rô, thái nhỏ; cắt mì căn thành miếng vừa ăn.
- Đun nóng dầu ăn, cho nấm và mì căn vào xào khoảng 5-7 phút, nêm muối và hạt nêm chay.
- Trong tô lớn, cho khổ qua, nấm xào, mì căn, cà rốt, boa-rô và mè rang vào, trộn đều.
- Pha nước mắm chay với đường, chanh, tương ớt, rưới lên hỗn hợp và trộn đều.
- Múc gỏi ra đĩa, có thể trang trí thêm mè rang, ăn ngay để thưởng thức độ tươi ngon.
3. Khổ qua xào trứng
Khổ qua xào trứng là một món ăn quen thuộc trong ẩm thực Việt Nam, dễ chế biến và được nhiều người yêu thích. Với sự kết hợp giữa vị đắng nhẹ của khổ qua và độ béo ngậy của trứng, món ăn không chỉ ngon miệng mà còn giàu dinh dưỡng.
Nguyên liệu:
- Khổ qua (mướp đắng): 2 quả (khoảng 250g)
- Trứng gà: 2 quả
- Hành tím: 1 củ (băm nhỏ)
- Hành lá: 2 cây (cắt nhỏ)
- Gia vị: Muối, tiêu, nước mắm
Cách làm:
- Rửa sạch khổ qua, cắt bỏ hai đầu, bổ dọc và lấy ruột, sau đó thái lát mỏng.
- Đập trứng vào bát, thêm chút muối và tiêu, đánh đều.
- Đun nóng chảo với ít dầu ăn, cho hành tím vào phi thơm.
- Cho khổ qua vào chảo xào khoảng 3-5 phút đến khi mềm, nêm thêm muối và tiêu.
- Đổ trứng đã đánh vào chảo, khuấy đều để trứng và khổ qua hòa quyện với nhau, nấu cho đến khi trứng chín.
- Cuối cùng, thêm hành lá vào, đảo đều và tắt bếp.
Bài thuốc dân gian từ khổ qua
Một số bài thuốc đơn giản từ khổ qua mà bạn có thể thực hiện tại nhà:
Chữa ho
Khổ qua 1 - 2 quả. Rửa sạch, bổ làm đôi, nấu với nước, lấy nước uống trong ngày.
Chữa viêm họng
Khi bị viêm họng, đơn giản nhất là các bạn chỉ cần lấy quả khổ qua nhai sống nuốt nước. Phần bã sau khi nhai kết hợp với hạt xay nhuyễn dùng đắp lên xung quanh cổ sẽ rất tốt. Cách này sẽ giúp trị bệnh viêm họng chỉ sau 15 phút, làm giảm đau cũng như các triệu chứng khác của bệnh một cách nhanh chóng và mang lại cảm giác thoải mái.
Chữa viêm họng mạn tính, lâu ngày
Thịt nạc hầm khổ qua củ cải: Khổ qua 250g - 500g, thịt lợn nạc 125g - 250g, củ cải 100g - 200g. Khổ qua rửa sạch thái lát, thịt lợn nạc thái miếng, củ cải thái miếng hầm với nước. Khi đã chín thêm gia vị. Cho ăn ngày 1 lần, liên tục 20 ngày. Dùng cho các bệnh nhân viêm họng mạn tính, đau rát họng, ho khan, viêm nề hoặc viêm teo niêm mạc họng.
Trị rôm sảy cho trẻ em
Chuẩn bị: 2-3 quả khổ qua tươi. Băm nhỏ khổ qua, sau đó nấu với nước để tạo thành nước tắm. Tắm cho trẻ 1 lần mỗi ngày. Bã khổ qua có thể xát nhẹ lên da trẻ.
Bên cạnh đó, lá khổ qua cũng được sử dụng trong việc pha trà, vừa giúp giảm cân, vừa tốt cho sức khỏe. Trong y học hiện đại, các hợp chất từ khổ qua đang được nghiên cứu để phát triển thành các sản phẩm dược phẩm, chẳng hạn như viên nang hoặc thuốc hạ đường huyết, mở ra hướng đi mới trong việc điều trị bệnh tiểu đường và các vấn đề sức khỏe khác.
Lưu ý khi ăn khổ qua
Một loại thực phẩm được biết đến với nhiều lợi ích cho sức khỏe, bao gồm khả năng hỗ trợ tiêu hóa, hạ đường huyết và cải thiện hệ miễn dịch. Tuy nhiên, đối với một số người, loại quả này không những không mang lại lợi ích mà còn có thể gây hại cho sức khỏe. Dưới đây là các đối tượng không nên ăn khổ qua và những lưu ý quan trọng khi sử dụng loại thực phẩm này.
1. Bệnh nhân đang dùng thuốc
Khổ qua có khả năng làm giảm lượng đường trong máu, do đó nó có thể tương tác với các loại thuốc điều trị bệnh tiểu đường. Nếu bạn đang dùng insulin hoặc các loại thuốc hạ đường huyết khác, việc ăn khổ qua có thể làm tăng nguy cơ hạ đường huyết. Điều này có thể dẫn đến các triệu chứng như chóng mặt, mệt mỏi, và trong trường hợp nghiêm trọng, có thể gây ngất xỉu. Do đó, trước khi thêm khổ qua vào chế độ ăn uống, bệnh nhân nên tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn.
2. Phụ nữ mang thai
khổ qua được biết đến với khả năng gây co thắt tử cung, điều này có thể dẫn đến nguy cơ sẩy thai hoặc chảy máu trong thời gian mang thai. Hơn nữa, khổ qua cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Vì vậy, để bảo vệ sức khỏe cho cả mẹ và thai nhi, phụ nữ mang thai được khuyến cáo nên hoàn toàn tránh xa loại quả này. Nếu có thắc mắc, họ nên thảo luận với bác sĩ về chế độ ăn uống của mình trong thời gian mang thai.
3. Người có thể trạng yếu
Những người có cơ thể yếu ớt, dễ bị chóng mặt hoặc mệt mỏi cũng nên cẩn trọng khi ăn khổ qua. Khổ qua có thể gây ra các tác dụng phụ như chóng mặt hoặc ngất xỉu, đặc biệt là đối với những người có tình trạng sức khỏe không ổn định. Việc tiêu thụ khổ qua có thể cản trở khả năng kiểm soát lượng đường trong máu, dẫn đến tình trạng sức khỏe thêm trầm trọng hơn.
4. Người có vấn đề về gan, thận
Khổ qua, đặc biệt là hạt, chứa chất vicine, một loại độc tố có thể gây ngộ độc. Người có vấn đề về gan và thận nên thận trọng khi tiêu thụ khổ qua, vì chúng rất khó tiêu hóa và có thể gây ra triệu chứng như nhức đầu, đau bụng, và trong trường hợp nghiêm trọng, có thể dẫn đến hôn mê. Nếu bạn có tiền sử bệnh gan hoặc thận, hãy thảo luận với bác sĩ về việc liệu có nên ăn khổ qua hay không.
5. Người bị thiếu canxi
Khổ qua có khả năng tạo ra chất Canxi Oxalate trong cơ thể, chất này có thể ngăn cản sự hấp thu canxi. Do đó, những người bị thiếu canxi nên hạn chế tiêu thụ khổ qua, vì việc ăn quá nhiều có thể dẫn đến tình trạng thiếu hụt canxi nghiêm trọng hơn.