Nước ép trái cây cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất tốt cho sức khỏe. Trong thành phần nước ép còn chứa nhiều chất xơ, tốt cho hệ tiêu hoá và giúp cải thiện chứng táo bón. Và đây là các loại nước ép trị táo bón cực hiệu quả mà ai cũng nên biết.
Táo bón là bệnh gì?
Táo bón là một tình trạng rối loạn tiêu hoá, khi việc đại tiện gặp khó khăn hoặc giảm tần suất đại tiện. Người bị táo bón sẽ có những triệu chứng như:
- Phân khô cứng gây cảm giác đau đớn thậm chí chảy máu hậu môn khi đại tiện.
- Khó đại tiện, sau khi đại tiện có cảm giác tống phân không hết.
- Một số người giảm tần suất đại tiện khiến chất thải bị tích tụ trong cơ thể, gây đau chướng bụng.
- Tần suất đại tiện giảm, ít hơn 3 lần/tuần.
- Khi đại tiện phân thường cứng, thành khuôn lớn, màu đậm.
Bất cứ ai trong số chúng ta đều có thể bị táo bón, từ trẻ em đến người lớn tuổi. Nhưng những đối tượng có nguy cơ bị táo bón cao hơn thường là thai phụ, trẻ em có hệ tiêu hoá chưa ổn định, người cao tuổi có chức năng tiêu hoá kém.
Nguyên nhân gây bệnh táo bón
Nguyên nhân gây ra chứng táo bón thường là:
- Chế độ ăn uống nghèo chất xơ khiến phân bị khô cứng, khó tống ra ngoài cơ thể.
- Sử dụng nhiều trà, cà phê và những chất gây lợi tiểu khác. Chúng làm tăng hấp thụ nước trong ruột, khiến phân bị khô cứng.
- Sử dụng quá nhiều chất béo, nhất là chất béo động vật trong chế độ ăn uống hàng ngày.
- Lối sống ít vận động cũng làm tăng nguy cơ bị bệnh táo bón.
- Người thường xuyên nhịn đại tiện cũng dễ bị táo bón.
- Táo bón cũng là biểu hiện của một số bệnh như nứt kẽ hậu môn, u bên trong ống tiêu hoá gây tắc nghẽn đường đi của chất thải, to trực tràng, ung thư kết trực tràng, suy thận, bệnh trĩ,...
- Việc dùng một số loại thuốc bổ, thuốc kháng sinh, thuốc trị bệnh cũng có thể là thủ phạm của tình trạng táo bón.
Táo bón mang đến cảm giác khó chịu cho người bệnh. Nó không những gây bất tiện trong sinh hoạt hàng ngày mà còn ảnh hưởng đến tinh thần của bệnh nhân. Táo bón lâu ngày khiến người bệnh mệt mỏi, căng thẳng. Trẻ em bị táo bón còn dẫn đến tâm lý sợ đại tiện, khiến bệnh tình thêm nặng và làm tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ và nhiều bệnh đường tiêu hoá khác.
Tại sao các loại nước ép có thể trị táo bón?
Khi đã biết táo bón nên ăn trái cây gì, bạn có thể dùng chính loại trái cây đó để làm nước ép trị táo bón. Nước ép trái cây có tác dụng trong điều trị táo bón là do:
- Nước ép trái cây cung cấp chất xơ, bao gồm chất xơ hoà tan và chất xơ không hòa tan cùng với nước. Những thành phần này sẽ giúp phân mềm hơn, đại tiện dễ dàng hơn.
- Thông thường, những người bị táo bón thường được khuyên ăn nhiều chất xơ. Nhưng nếu ăn quá nhiều chất xơ mà không uống thêm nước sẽ vô tình tạo thêm gánh nặng cho hệ tiêu hoá. Uống nước ép trái cây vừa bổ sung chất xơ, vừa cung cấp nước "một công đôi việc".
- Trái cây là một trong những thực phẩm giàu chất xơ. Chất xơ trong nước ép trái cây có tác dụng kích thích nhu động ruột, giúp quá trình tiêu hoá diễn ra thuận lợi hơn.
- Một số loại trái cây như táo, lê, mơ, đào, mận,… có chứa thành phần là sorbitol. Đây là một loại rượu đường giúp kéo nước vào ruột già, làm mềm phân giúp chúng di chuyển dễ dàng hơn. Mận khô được cho là loại trái có chứa hàm lượng sorbitol cao nhất.
- So với việc ăn nhiều trái cây, uống nước ép trái cây dễ dàng hơn với người đang bị táo bón vì không tạo thêm áp lực cho hệ tiêu hoá.
- Nước ép trái cây dễ uống, ai cũng có thể uống, phù hợp với cả trẻ em lười ăn rau xanh.
Các loại nước ép trị táo bón cực hiệu quả
Một số loại nước ép trị táo bón bạn có thể sử dụng hàng ngày như:
Nước ép mận
Trong trái mận có chứa phenolic là một chất có tác dụng nhuận tràng. Chất này cũng tạo điều kiện cho lợi khuẩn phát triển, giúp tăng cường tỷ lệ lợi khuẩn. Nhờ đó quá trình tiêu hoá diễn ra thuận lợi hơn. Uống nước ép mận là một trong những cách trị táo bón hiệu quả nhất.
Ngoài ra, mận rất giàu chất xơ. Trong 100g mận có thể đáp ứng 50% nhu cầu chất xơ cho trẻ em 1 - 3 tuổi. Nước ép mận chứa hàm lượng sorbitol cực cao. Nó kéo nước vào ruột giúp làm mềm phân và đại tiện dễ dàng hơn.
Nước ép táo
Trong nước ép táo có chứa fructans - một chất cực có lợi cho hệ lợi khuẩn đường ruột phát triển, nhất là chủng lợi khuẩn bifidobacterium. Khi lợi khuẩn đường ruột phát triển, quá trình tiêu hoá và đào thải sẽ diễn ra nuột nà hơn. Pectin là chất xơ hoà tan trong nước ép táo cũng giúp làm mềm phân và là "thức ăn" mà lợi khuẩn yêu thích.
Nước ép lê
Hàm lượng sorbitol trong lê cao gấp 2 lần táo nên đây đích thị là loại nước ép trị táo bón bạn nên lựa chọn. Nước ép lê giàu chất xơ, lại có vị ngọt thanh mát ai cũng mê.
Nước ép trái cây họ nhà cam
Nước ép cam, quýt, bưởi giàu vitamin C vốn nổi tiếng với công dụng tăng sức đề kháng cho cơ thể. Nó cũng chứa nhiều chất xơ, giúp hỗ trợ điều trị và phòng ngừa táo bón hiệu quả. Các chất chống oxy hoá có trong trái cây họ nhà cam cũng bảo vệ và phòng ngừa sưng viêm ở hậu môn do táo bón gây ra.
Nước ép dứa
Ngoài các vitamin và khoáng chất tốt cho sức khoẻ, trong nước ép dứa còn chứa nhiều chất xơ và enzyme tiêu hoá Bromelain. Enzyme này vừa cải thiện chức năng tiêu hoá, vừa giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột để chứng táo bón sớm được khắc phục.
Nước ép dưa hấu
Dưa hấu cực giàu chất xơ và nước. Trong trái dưa hấu có đến 93% là nước. Uống nước ép dưa hấu là cách lý tưởng để bổ sung nước và chất xơ cho người bị táo bón.
Sinh tố đu đủ
Đu đủ chín không ép được nước nhưng bạn có thể dùng làm sinh tố trị táo bón. Trong đu đủ chín chứa hàm lượng lớn enzyme papain có thể kích thích quá trình tiêu hoá. Sinh tố đu đủ ngọt thơm, hợp khẩu vị của hầu hết mọi người.
Nước ép kiwi
Kiwi không chỉ giàu chất xơ mà còn chứa enzyme tiêu hoá Actinidin. Thành phần này có tác dụng kích thích quá trình vận chuyển thức ăn trong đường ruột và đào thải chất cặn bã ra ngoài cơ thể. Hàm lượng polyphenol trong kiwi cao giúp tăng lượng lợi khuẩn đường ruột, hỗ trợ quá trình tiêu hoá.
Dùng nước ép trị táo bón cần lưu ý gì?
Khi uống các loại nước ép trị táo bón, bạn cần lưu ý những điều sau:
- Trẻ em dưới 6 tháng tuổi chưa được uống nước ép trái cây. Thức ăn duy nhất của các bé lúc này là sữa. Nếu trẻ bị táo bón, mẹ có thể tăng cường ăn rau xanh, trái cây và uống nước ép trái cây để sữa mẹ mát hơn, giúp bé hạn chế táo bón. Với trẻ uống sữa công thức, mẹ có thể chọn các dòng sữa có hàm lượng chất xơ và tỷ lệ lợi khuẩn cao.
- Lượng nước ép mỗi người sử dụng trong ngày phụ thuộc vào từng lứa tuổi. Trẻ 6 tháng - 1 tuổi có thể uống 30 - 50ml nước ép mỗi ngày. Trẻ 1 - 3 tuổi uống không quá 120ml nước ép mỗi ngày. Với trẻ 4 - 5 tuổi, giới hạn là 120ml đến 180ml mỗi ngày. Người lớn có thể uống 180ml - 500ml.
- Những người bị hội chứng ruột kích không nên uống các loại nước ép trái cây chứa fructans như nước ép táo.
Nước ép trị táo bón sẽ có tác dụng chậm và thường chỉ hiệu quả trong trường hợp táo bón nhẹ. Để điều trị táo bón nhanh chóng, bạn nên kết hợp sử dụng men vi sinh. Khi bổ sung vi sinh có lợi cho đường ruột, quá trình tiêu hóa sẽ diễn ra thuận lợi hơn. Một số trường hợp, các bác sĩ có thể chỉ định uống thuốc nhuận tràng. Vì vậy, khi bị táo bón lâu ngày, bạn nên đi khám sớm để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe.