Trong hành trình thai kỳ, siêu âm thai là bước quan trọng để theo dõi sự phát triển của thai nhi. Trong các kết quả siêu âm, chỉ số AC đóng vai trò quan trọng, giúp bác sĩ đánh giá tình trạng phát triển của em bé. Bạn đã bao giờ tò mò về chỉ số AC là gì và tác động của nó đến thai nhi như thế nào chưa? Cùng NOVAGEN tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!
Chỉ số AC trong siêu âm thai là gì?
Để hiểu về chỉ số AC trong siêu âm thai, trước hết, chúng ta cần tìm hiểu về viết tắt AC, nghĩa là chu vi vòng bụng. AC là viết tắt của cụm từ Abdominal Circumference, có nghĩa là chu vi vòng bụng và được đo bằng đơn vị mm. Chỉ số AC thường được sử dụng để đo lường chu vi vòng bụng của thai nhi và thường xác định từ tuần thứ 14 của thai kỳ.
Chỉ số AC đóng vai trò quan trọng trong việc theo dõi sự phát triển của thai nhi và cung cấp thông tin quan trọng về kích thước và trọng lượng của em bé. Nó có thể giúp ước tính cân nặng của thai nhi, đặc biệt là trong những tháng cuối của thai kỳ, khi chỉ số này trở nên chính xác hơn.
Ngoài việc sử dụng để đánh giá sự tăng trưởng của thai nhi, chỉ số AC còn có khả năng ước lượng tuổi thai và ngày dự sinh. Tuy nhiên, việc này thường ít được bác sĩ sử dụng.
Chu vi vòng bụng thai nhi không chính xác bằng đường kính lưỡng đỉnh (BPD) và chiều dài xương đùi (FL) trong việc tính tuổi thai. Thay vào đó, AC thường được sử dụng như một thông số tăng trưởng để xác định tỷ lệ với đầu. Tỷ lệ giữa vòng đầu và chu vi bụng được sử dụng để quan sát sự phát triển thể chất của em bé.
Cách tính cân nặng của thai nhi qua chỉ số AC
Thông qua chỉ số AC trong siêu âm thai, có thể xác định cân nặng của thai nhi. Các mẹ có thể tính cân nặng của thai nhi qua chỉ số AC với công thức sau:
Trọng lượng thai nhi (g) = 1,07 x BPD x BPD x BPD x 0,3 x AC x AC x FL.
Trong đó:
- BPD: Đường kính lưỡng đỉnh (cm).
- AC: Chu vi vòng bụng (cm).
- FL: Chiều dài xương đùi.
Lưu ý là công thức này có sai số từ 10-15%, tùy thuộc vào thể trạng mẹ bầu ở từng quốc gia.
Bảng chu vi vòng bụng theo tuổi thai
Do mỗi thai nhi có kích thước vòng bụng riêng biệt và sự phát triển của chúng thay đổi theo từng giai đoạn, không tồn tại một số đo chu vi vòng bụng cụ thể. Tuy nhiên, để đưa ra một ước lượng chung, theo tiêu chuẩn quốc tế, chu vi vòng bụng trung bình của thai nhi theo tuổi thai có thể được xác định như sau (lưu ý rằng các con số này chỉ mang tính chất tham khảo và sẽ phải được so sánh với bảng bách phân vị theo quần thể tham chiếu hoặc chuẩn mực mong đợi để đánh giá có sự bất thường hay không):
Bảng chỉ số chu vi vòng bụng thai nhi trung bình theo tuổi thai
Chu vi vòng bụng thai nhi to hơn bình thường có sao không?
Chu vi vòng bụng của thai nhi không chỉ là một chỉ số đơn giản mà còn có mối liên quan chặt chẽ với cân nặng của em bé. Khi chỉ số AC tăng nhanh, đặc biệt là trong 3 tháng cuối thai kỳ, điều này thường biểu hiện cho trọng lượng dự kiến của thai nhi cao hơn so với các em bé cùng tuổi thai. Mối quan hệ này đã được chứng minh có liên quan đến bệnh tiểu đường thai kỳ ở mẹ bầu, không phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng không dung nạp glucose ở người mẹ.
Trong quá trình siêu âm trước khi sinh, nếu chu vi AC của thai nhi quá lớn, có khả năng cao rằng sản phụ sẽ mang thai một em bé có trọng lượng sinh ra lớn hơn 4kg. Điều này không chỉ liên quan đến bệnh tiểu đường thai kỳ mà còn đến chứng đa ối. Trọng lượng quá lớn của thai nhi cũng tăng nguy cơ sinh mổ cho sản phụ. Mối tương quan giữa chu vi vòng bụng (AC) và chu vi vòng đầu (HC) một lần nữa là một chỉ số quan trọng, có ý nghĩa tiên lượng về nguy cơ xảy ra tình trạng kẹt vai khi sinh ngã âm đạo, một biến cố nghiêm trọng trong lĩnh vực sản khoa.
Vì vậy, quan trọng khi phát hiện chu vi vòng bụng của thai nhi lớn là tư vấn phụ nữ về nguy cơ tăng cao về sinh mổ, chứng đa ối, tình trạng phì đại cơ quan của thai nhi (hội chứng macrosomia) và bệnh tiểu đường thai kỳ. Điều này giúp tối ưu hóa quy trình chăm sóc và giảm thiểu rủi ro cho cả mẹ và em bé.
Chu vi vòng bụng thai nhi nhỏ có sao không?
Khi thực hiện siêu âm, nếu chu vi vòng bụng của thai nhi trong 3 tháng cuối nhỏ, dù chỉ số cân nặng ước tính (EFW) có nằm trong khoảng bách phân vị thứ 10, nguy cơ cân nặng thấp khi sinh vẫn tăng lên so với trung bình. Đối với những trường hợp cả hai chỉ số này đều thấp, rủi ro sinh thai nhỏ so với tuổi thai sẽ tăng đáng kể. Nghĩa là, trẻ sơ sinh với chu vi vòng bụng thai nhỏ thường có cân nặng khi sinh thấp hơn so với những em bé có chu vi bình thường, dù là sinh đủ tháng hay sinh non. Trong tình huống này, các chuyên gia y tế cũng cần phải đánh giá khả năng phát triển của thai nhi để xác định liệu em bé có đang gặp phải hạn chế tăng trưởng trong tử cung hay không. Nếu chỉ có chu vi vòng bụng nhỏ mà không có hạn chế tăng trưởng, rủi ro mắc các vấn đề sức khỏe hoặc tử vong ở trẻ sơ sinh sẽ giảm đi.
Ngoài ra, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng chu vi vòng bụng thai nhi nhỏ cũng tăng nguy cơ sinh non cho người mẹ. Điều này có thể hiểu là trong trường hợp chu vi bụng nhỏ ở siêu âm 3 tháng cuối, thậm chí khi chỉ số cân nặng ước tính là bình thường, có thể kích thích sự sinh sớm hơn, làm tăng rủi ro sinh non tự nhiên hoặc sinh non do kích thích, phẫu thuật mổ trước 37 tuần thai.
Trên đây là những thông tin cần thiết trả lời cho các mẹ về chỉ số AC trong siêu âm thai là gì? Nếu các mẹ cần thêm tư vấn hay thông tin chi tiết hơn về kết quả siêu âm và tầm quan trọng của chu vi vòng bụng, họ nên thảo luận thêm với bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để đảm bảo sự hiểu rõ và an tâm trong quá trình thai kỳ.