Mới đây, một bà mẹ chia sẻ trên diễn đàn gia đình về trường hợp con gái của mình, cô bé 8 tuổi nhưng tuổi mắc chứng dậy thì sớm. Nguyên nhân được xác định là do chế độ ăn uống hàng ngày không lành mạnh.
Người mẹ cho biết, khi được 1 tuổi cô bé đã ngoan ngoãn và ăn uống khá khỏe mạnh. Nhưng sau 2 tuổi, mẹ lười nấu nướng hoặc chỉ làm món gì đó có hương vị đậm đà mà con thích ăn.
Những món mà cô bé thường xuyên ăn là gà rán, bột chiên sữa đậu nành, gà viên, pizza, các món om như cổ vịt, bánh ngọt,...
Một cuộc khảo sát dữ liệu năm 2018 của Hiệp hội Giáo dục và Xúc tiến Y tế Trung Quốc cho thấy tỷ lệ dậy thì sớm ở trẻ em ở nước này cao tới 0,43%, nghĩa là cả nước có 530.000 trẻ em dậy thì sớm.
Do đó, các bác sĩ Khoa Nhi một bệnh viện nổi tiếng tại Trung Quốc đã liệt kê 6 nhóm thực phẩm phổ biến trong cuộc sống hàng ngày, nhưng bố mẹ nên hạn chế cho con ăn quá nhiều, tránh ảnh hưởng đến sức khỏe.
6 loại thực phẩm khiến trẻ tăng nguy cơ dậy thì sớm
Rau, quả trái vụ
Rau, củ, quả thường là món ăn phổ biến và không thể thiếu trên nhiều bàn ăn gia đình. Tuy nhiên, một số loại rau, củ, quả có thể được trồng trái vụ để đảm bảo năng suất, hương vị và chất lượng. Trong quá trình trồng nhân tạo này, một số lượng hóa chất nhất định, hormone và thuốc trừ sâu có thể được sử dụng.
Việc trẻ ăn phải những loại rau, củ, quả chứa các chất này có thể gây mất cân bằng nội tiết tố trong cơ thể, dẫn đến dậy thì sớm. Các hóa chất và hormone có thể ảnh hưởng đến quá trình phát triển tự nhiên của cơ thể trẻ, gây hiệu ứng ngoại vi và tác động xấu đến hệ thống nội tiết.
Mất cân bằng nội tiết tố có thể ảnh hưởng đến quá trình phát triển và tăng trưởng. Dậy thì sớm là tình trạng khi trẻ bắt đầu trưởng thành về mặt sinh lý trước tuổi thông thường. Điều này có thể gây ra các vấn đề sức khỏe và tâm lý cho trẻ, như tăng độ nhạy cảm, thay đổi tâm trạng và khó khăn trong việc thích nghi với sự thay đổi của cơ thể.
Thực phẩm bổ sung giàu protein
Dưới góc độ dinh dưỡng, trẻ cần một lượng protein nhất định để tăng trưởng và phát triển.
Vì vậy, trong cuộc sống hàng ngày bố cần cho trẻ ăn sữa, trứng, thịt,… để bổ sung lượng đạm cho cơ thể.
Một số phụ huynh có thói quen cho con dùng nhiều loại thuốc bổ khác nhau, tuy nhiên điều này có thể tác động xấu đến sức khỏe của trẻ.
Thực tế, mặc dù chất đạm rất tốt nhưng thừa cũng không phù hợp.
Một số bậc bố mẹ cố gắng cho con uống các loại thực phẩm, thuốc bổ dưỡng khác nhau... Thực phẩm bổ sung giàu đạm thực sự không phù hợp cho trẻ ăn thường xuyên, hoặc quá nhiều như nhân sâm, sữa ong chúa, các sản phẩm bồi dưỡng sức khỏe... Một số trong chúng còn có thể chứa một số hormone nhất định.
Nếu thực sự cảm thấy trẻ bị suy dinh dưỡng hoặc có điều gì đó lạ trong cơ thể, bố mẹ nên bổ sung đúng cách và phù hợp dưới sự tư vấn của bác sĩ.
Sản phẩm từ đậu nành
Các sản phẩm đậu nành có chứa isoflavone đậu nành, phytoestrogen.
Loại phytoestrogen này có cấu trúc hóa học rất giống với estrogen và có thể được sử dụng làm chất thay thế estrogen để thúc đẩy sự tăng trưởng và phát triển của trẻ em.
Với trẻ em, nếu ăn quá nhiều các sản phẩm từ đậu nành có thể là “chất xúc tác” tự nhiên làm rối loạn sự sinh trưởng và phát triển bình thường, dẫn đến dậy thì sớm.
Tất nhiên, không phải sản phẩm đậu nành không thể ăn được, mẹ nên hạn chế cho trẻ ăn với số lượng lớn trong thời gian dài.
Ví dụ, một số gia đình có thói quen ăn sáng bằng sữa đậu nành và bột chiên, uống sữa đậu nành hàng ngày như vậy thực sự không tốt cho trẻ.
Thịt gia cầm nuôi công nghiệp
Ở phần cổ, cánh của thịt gia cầm nuôi công nghiệp thường đọng lại một phần các chất tăng trọng.
Nếu trẻ ăn nhiều, các chất kích thích này có thể đi vào cơ thể, tăng cường chức năng của trục vùng dưới đồi uyến yên, tuyến sinh dục, kích thích sự phát triển, gây dậy thì sớm ở trẻ.
Thực phẩm chiên rán
Đồ chiên rán thường chứa rất nhiều calo, khi trẻ ăn vào, lượng calo cao sẽ chuyển hóa thành mỡ thừa, gây rối loạn và dẫn đến dậy thì sớm.
Hơn nữa, dầu được sử dụng trong nhiều món chiên là sử dụng nhiều lần, nhiệt độ cao gây ra quá trình oxy hóa và biến tính, dễ gây lão hóa sớm.
Nếu trẻ thường xuyên ăn đồ chiên rán có nguy cơ trưởng thành sớm gấp 2,5 lần so với trẻ bình thường.
Đồ chiên rán thường chứa rất nhiều calo, khi trẻ ăn vào, lượng calo cao sẽ chuyển hóa thành mỡ thừa, gây rối loạn và dẫn đến dậy thì sớm.
Đồ uống có ga
Đồ uống thực sự có tác dụng giải khát nhất thời nhưng cũng rất có hại.
Một số loại đồ uống có ga chứa một lượng chất bảo quản nhất định, khi đi vào cơ thể có thể cản trở sự tăng trưởng và phát triển của trẻ, khi tích lũy đến một mức nhất định sẽ tạo ra tác dụng giống estrogen, dẫn đến dậy thì sớm ở trẻ.
Để tránh tình trạng trẻ dậy thì sớm, những hành vi này cũng nên tránh sớm
Không chỉ chế độ ăn kiêng gây dậy thì sớm, mà một số thói quen trong cuộc sống hàng ngày cũng tác động đến sự tăng trưởng của trẻ.
Ngủ với đèn sáng
Một số trẻ sợ bóng tối và cảm thấy không thoải mái khi ngủ. Do đó, bố mẹ thường bật đèn sáng để tạo cảm giác an toàn hơn. Tuy nhiên, việc trẻ ngủ với đèn sáng có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.
Khi trẻ ngủ với đèn sáng, độ sâu của giấc ngủ có thể bị giảm đi. Ánh sáng kích thích não bộ và ức chế tiết melatonin, một hormone quan trọng điều chỉnh giấc ngủ. Melatonin giúp cơ thể chuẩn bị cho giấc ngủ, đảm bảo giấc ngủ sâu và nghỉ ngơi. Khi ánh sáng đèn sáng chiếu vào mắt trẻ, nồng độ melatonin trong cơ thể giảm đi.
Ngoài việc bật đèn, các hoạt động khác như nghịch điện thoại, bật tắt điều hòa cũng có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ của trẻ. Điện thoại di động và các thiết bị điện tử khác thường phát ra ánh sáng xanh, màu sắc này có thể ức chế tiết melatonin và làm mất cân bằng chu kỳ giấc ngủ. Ngoài ra, tiếng ồn và sự thay đổi nhiệt độ từ việc bật tắt điều hòa cũng có thể làm gián đoạn giấc ngủ của trẻ.
Khi trẻ ngủ với đèn sáng, độ sâu của giấc ngủ có thể bị giảm đi.
Đồ chơi nhựa
Một số loại đồ chơi nhựa có thể chứa hàm lượng bisphenol A (BPA) tương đối cao. BPA là một chất phụ gia được sử dụng trong quá trình sản xuất nhựa, nhưng đã được phát hiện có thể gây hại cho sức khỏe, đặc biệt là ảnh hưởng đến hệ thống endocrine.
BPA có thể tương tác với các hormone trong cơ thể, gây ảnh hưởng đến quá trình phát triển nhanh và tạo ảnh hưởng tiềm năng đến quá trình dậy thì của trẻ. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng sự tiếp xúc với BPA có thể tác động đến chức năng tuyến yên và tuyến sinh dục, gây ra dậy thì sớm.
Vì vậy, bố mẹ nên chọn những loại đồ chơi với chất liệu an toàn hơn, hoặc sử dụng các sản phẩm có chứng nhận an toàn cho trẻ em. Ngoài ra, nên kiểm tra các nhãn hàng và hiểu rõ về thành phần của đồ chơi trước khi mua, đảm bảo không chứa BPA hoặc các chất phụ gia có hại khác.
Mỹ phẩm dành cho người lớn
Một số bé gái có thể thấy tò mò và lén sử dụng các sản phẩm mỹ phẩm của mẹ. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng trong mỹ phẩm thường chứa chất bảo quản, có thể gây ảnh hưởng đến quá trình tăng trưởng và phát triển, gây dậy thì sớm.
Chất bảo quản có thể tương tác với hệ thống hormone trong cơ thể, gây xáo trộn và ảnh hưởng đến quá trình tăng trưởng.
Trong mỹ phẩm thường chứa chất bảo quản, có thể gây ảnh hưởng đến quá trình tăng trưởng và phát triển.
Vì vậy, trong hầu hết các trường hợp, bố mẹ có thể nhận biết và ngăn chặn sớm tình trạng dậy thì sớm ở trẻ. Việc thường xuyên quan sát và theo dõi sự phát triển của trẻ là rất quan trọng.
Nếu bố mẹ nhận thấy những bất thường về chiều cao, cân nặng, phát triển thể chất, hoặc sự thay đổi đáng kể trong cách trẻ phát triển so với các bạn cùng trang lứa, thì nên đưa con đến bệnh viện để được khám kịp thời.